imf ziet 3 donderwolken aan de horizon van de wereldeconomie.
Maurice Obstfeld, de Chief Economist van het Internationaal Monetair Fonds (IMF), waarschuwt in zijn laatste rapport voor ‘wolken aan de economische horizon'. Samengebald kunnen die leiden tot een perfecte storm.
Obstfeld ziet 3 potentiële obstakels en verlaagt zijn groeiverwachting voor de wereldeconomie van 3,9% naar 3,7%.
- De handelsoorlog tussen de verenigde staten en China, de twee grootste economieën ter wereld.
- De toegenomen kwetsbaarheid van de opkomende economieën, die lijden onder de stijging van de rentevoeten in de VS. Deze landen zien hun schulden zo duurder worden, omdat ze in dollar lenen, maar in lokale munt het geleende geld moeten terugbetalen. Verder is er de kapitaalvlucht vanuit deze opkomende economieën naar de VS (waarom geld riskeren in deze landen als je in de VS risicoloos 3% kan krijgen). Tenslotte is er de ontwaarding van de lokale munt in vele van deze landen.
- De wereld heeft al zijn financieel kruit verschoten om de economie na de financiële crisis terug op de rails te krijgen. De globale schuldenberg bedraagt ondertussen 250.000 miljard dollar en is daarmee 60% groter dan in 2007. Wanneer zich een nieuw recessie aandient kunnen die schulden onmogelijk nog verder toenemen.
Net voor zijn pensioen laat de 66-jarige Maurice Obstfeld, de Chief Economist van het Internationaal Monetair Fonds (IMF), een waarschuwing na. In z'n laatste rapport wijst de hoofdeconoom naar nabije donderwolken, die tot een heuse storm voor de wereldeconomie kunnen uitgroeien.
We zijn in een gevaarlijke zone terechtgekomen die het globale vertrouwen in de economie kan schaden en een recessie kan uitlokken
Dat noopt hem ertoe om de economische groeicijfers te verlagen. De wereldwijde groeiraming van het IMF is zowel voor 2018 als voor 2019 verlaagd: voor beide jaren van 3,9 naar 3,7 procent. Specifiek voor ons land betekent dat een knip tot 1,5 procent, waar de instelling in april nog rekening hield met een groei van 1,9 procent dit jaar en 1,7 procent volgend jaar. De redenen voor de knip en de waarschuwing zijn drieledig.
Handelsoorlog
De handelsoorlog tussen de Verenigde Staten en China werpt een schaduw over de economische vooruitzichten in de wereld. De twee grootste economieën ter wereld zijn in een opbod verwikkeld en een onderhandelde oplossing tussen beide landen lijkt verder af dan ooit. Nu wordt al 2,5 procent van de totale wereldhandel getroffen door de tarieven die China en de VS over en weer treffen. Dat zal op gaan lopen naar 4 procent.
Peter Mandelson, de voormalige eurocommissaris voor Handel, laat er dan ook weinig twijfel over bestaan dat we in een gevaarlijke zone zijn terechtgekomen, die het globale vertrouwen in de economie kan schaden en een recessie kan uitlokken.
Opkomende economieën maken slagzij
De toegenomen kwetsbaarheid van de opkomende economieën, die lijden onder de stijging van de rentevoeten in de VS. Deze landen zien hun schulden zo duurder worden, omdat ze in dollar lenen, maar in lokale munt het geleende geld moeten terugbetalen.
venezuela, argentinië, Turkije, al deze landen zitten in een neerwaartse spiraal.
Verder is er de kapitaalvlucht vanuit deze opkomende economieën naar de VS. Ten slotte is er de ontwaarding van de lokale munt in vele van deze landen. Venezuela, Argentinië, Turkije, al deze landen zitten in een neerwaartse spiraal.
Schuldenberg
En dit is de voornaamste ‘bom'. De schulden van de gezinnen, bedrijven en overheden zijn gestegen naar een recordhoogte van 167.000 miljard dollar (139.000 miljard euro). Dat is 250 procent van het bruto binnenlands product (bbp). In 2008, aan de vooravond van de financiële crisis, bedroeg de schuld slechts 113.000 miljard dollar of 210 procent van het bbp.
Dat is het gevolg van het monetaire beleid, waarmee de centrale banken de wereldeconomie wilden redden. Via hun beleid van lage rente stimuleerden ze zo de gezinnen en bedrijven om meer geld te ontlenen. Het goedkope geld verminderde ook de druk op de overheden om het begrotingstekort te verminderen.
Maar daarmee heeft de wereld omzeggens zijn financieel kruit verschoten. Wanneer zich een nieuw recessie aandient kunnen die schulden onmogelijk nog verder toenemen. En nu het stimuleringsbeleid langzaam uitdooft, betekent dat stijgende rentes. Een stijging van de rente verhoogt de rentelasten wat het lastiger maakt om schulden terug te betalen.
(Lees verder onder de grafiek.)
Vooral in China is de schuld fors toegenomen, en de vrees voor een harde correctie is volgens het IMF dan ook niet denkbeeldig. 70 procent van alle leningen wereldwijd werden de voorbije jaren in China verstrekt. G
evreesd wordt dat de Chinese schuldenberg over vijf jaar 290 procent van het bruto binnenlandse product zal bedragen.
Het IMF spreekt van een Chinese ‘schuldenvulkaan' en laat opmerken dat een groei niet eeuwig door bijkomende schulden kan worden gedragen. Het huidige Chinese schuldniveau zou volgens waarnemers in vele andere landen al zelfs een crisis hebben veroorzaakt.
Volgens vele economen is de Chinese schuldenproblematiek dan ook uitgegroeid tot een van de grootste risicofactoren voor de wereldeconomie.