Centrale banken nemen nu echt concrete stappen naar verbod op contant geld

• Grieken mogen bedragen boven € 70,.- straks niet meer contant afrekenen
• Ruim 97% van alle betalingen in Zweden reeds elektronisch
• ‘Banken gaan tijdens komende financiële crisis 5% negatieve rente heffen’
• Mogelijk invoering wisselkoers tussen elektronisch en contant geld

Duidelijk te zien is dat vooral in het Westen contante betalingen bijna compleet zijn verdwenen. Nederland staat bij de bovenste 7 landen waar bijna alleen nog maar elektronisch wordt afgerekend.

Centrale banken zijn met elkaar in gesprek over een in te voeren gedeeltelijk of totaal verbod op contant geld. Dat zou enkel voor ‘noodgevallen’ zijn, maar feit is dat steeds meer landen nu al zijn overgegaan tot het beperken van cash betalingen. Zo mogen binnenkort in Griekenland bedragen hoger dan slechts € 70,- waarschijnlijk niet meer contant worden afgerekend. Deze ontwikkelingen tonen opnieuw aan dat de werkelijke problemen van het Westerse financiële systeem veel ernstiger zijn dan in de media bekend wordt gemaakt.

Eerste concrete stappen zijn gezet

De signalen zijn al geruime tijd aanwezig. Eerst waren het een aantal afzonderlijke experts uit de financiële wereld die een verbod op contant geld suggereerden. Met name Kenneth Rogoff van de Harvard Universiteit en Willem Buiter, hoofdeconoom van Citigroup, kregen veel aandacht voor hun gedetailleerde voorstellen om cash betalingen (vrijwel) af te schaffen.

Diverse landen hebben de afgelopen tijd de eerste concrete stappen gezet naar het opheffen van contant geld. Frankrijk voert vanaf de zomer nog strengere kapitaalbeperkingen in. Zweden is net als de rest van Europa al jaren actief bezig de bevolking zover te krijgen alleen nog maar elektronisch te bankieren en af te rekenen, waardoor het aantal cash betalingen daar gedaald is tot slechts 2,7%. In de eurozone is dat nog 9,8%, in de VS 7,2%.

Grieken overwegen verbod op cash betalingen boven € 70,-

Deze percentages geven goed aan hoe ver we reeds op het pad naar een volledig elektronische betaalmaatschappij zijn gevorderd. In Griekenland wordt serieus gepraat over een verbod op alle contant betalingen boven de € 70,-. De Griekse banken kampen nog steeds met een enorme leegloop van hun rekeningen, en hopen dat met deze maatregel in te dammen.

De Duitse investeringsbank Baader Bank zei onlangs de totale afschaffing van contant geld te verwachten, zodat de banken alle vrijheid krijgen om structureel negatieve rente te heffen. Met andere woorden: dan moet u geld betalen om geld op uw (spaar)rekening te mogen laten staan. Dit zou het consumeren moeten bevorderen, waardoor de economie –tijdelijk- weer flink zal aantrekken.

Congres in Londen over ‘noodsituatie’

Eind mei vindt er in Londen een groot congres plaats rond dit thema. De als serieus bekend staande Neue Zürcher Zeitung bericht dat uitgerekend economen als Rogoff en Buiter aan het woord zullen komen, naast vertegenwoordigers van de centrale banken van de eurozone, Zwitserland, Denemarken en de VS. Het officiële doel van het congres is om ‘een oplossing voor een noodsituatie’ te vinden.

‘Men hoopt dus op het beste, maar bereidt zich op het ergste voor,’ schrijft de NZZ. ‘Dit motto geldt ook voor het geldbeleid van de Nationale Bank. Menigeen zou er op willen inzetten dat de wisselkoerssituatie geleidelijk ‘normaliseert’ of tenminste niet meer verslechtert, maar een verdere verscherping zou wel eens meer dan marginaal waarschijnlijk kunnen zijn.’

Wisselkoers tussen elektronisch en contant geld

De krant analyseert vervolgens hoe een nieuwe financiële crisis, die kan ontstaan door een massale bankrun of het verdere verlies van vertrouwen in (centrale) banken en financiële instituten, bezworen zou kunnen worden. Daarbij is het afschaffen van contant geld een bij bankiers zeer gewilde optie.

In Zwitserland zou zo’n maatregel vanwege hevige tegenstand van de bevolking (nog) niet veel kans maken, maar er zouden ook andere mogelijkheden zijn om het bezit van cash te bestraffen. Zo wordt nagedacht over het invoeren van een wisselkoers tussen elektronisch en contant geld. Kort gezegd: u haalt € 100,- van uw rekening af, maar krijgt (bijvoorbeeld) slechts € 97,-.

Negatieve rente naar 5%?

Er bestaat een toenemende kans dat de negatieve rente wel eens naar 5% verhoogd kan worden om de aanstormende nieuwe financiële crisis te bedwingen. Zodra dit gebeurt zal iedereen zijn geld van de bank willen halen, en zo’n bankrun willen de banken en autoriteiten ten koste van alles voorkomen. De meest effectieve –en feitelijk enige- manier om dit te bereiken is een totaal verbod op contant geld.

Al deze ontwikkelingen tonen aan dat het veel slechter gaat met het financiële systeem dan bekend wordt gemaakt. De genomen en geplande radicale maatregelen in Frankrijk en Griekenland laten zien dat deze nieuwe ernstige crisis misschien wel dichterbij is dan de meeste mensen durven vermoeden.