Gisteren hebben we geschreven dat Ewald Engelen met zijn boek De Schaduwelite zijn nek uitsteekt. Door de woorden ‘complot’ en ‘elite’ in de mond te nemen, loopt hij het gevaar voor gek verklaard te worden. Maar hij trekt zich daar niets van aan. Hij is vastbesloten te onderzoeken wat er voor en na de crisis (voor en na de zondvloed) gebeurd is.
Dat voor de zondvloed van de crisis een destructief financieel apparaat is opgebouwd, daar kon niemand wat aan doen, schrijft Engelen. Maar als je na de zondvloed doorgaat dit financiële model te verdedigen, is er opzet in het spel. Vandaag bespreken we, (in omgekeerde volgorde), de twee hoofddelen van De Schaduwelite.
Na de zondvloed
Over deel 2 Na de zondvloed kunnen we kort zijn. We zijn het roerend eens met Ewald Engelen. Als je de periode na 2008 bekijkt en je ziet dan nog het complot niet om de vernielzuchtige geldmachine van het roofkapitalisme willens en wetens in stand te houden, dan heb je echt niet goed opgelet.
Hoe durft de elite de uiterst legitieme vraag naar hogere bankbuffers te frustreren (hs.5), hoe wagen ze het door te gaan met het verpakken van hypotheken terwijl dat in 2007/2008 zo ont-zet-tend mis is gegaan (hs 6)? Hoe halen ze het in hun hoofd om het schaduwbankieren na alles wat er gebeurd is, nog steeds als een goede zaak te presenteren (hs 7)? Alle maatregelen die de bevolking wil invoeren om een volgende economische ramp te voorkomen, stuiten op een enorme lobbymuur.
(Update: Sinds kort hebben we zelfs een bankenlobbyist als EU-commissaris voor Financiële Stabiliteit… .)
Waarom is er niet serieus nagedacht over de vraag of we de banken misschien niet beter op kunnen breken in plaats van het toezicht te europeaniseren? p.51. Waarom vinden de onderhandelingen over het vrijhandelsverdrag TTIP, dat ons nog veel meer ellende gaat bezorgen, achter gesloten deuren plaats? p.50 Dat zou toch niet nodig zijn als men niks te verbergen had? Stuk voor stuk overduidelijke bewijzen van complotachtige praktijken.
Voor de zondvloed
In het eerste deel van zijn boek schetst Engelen de aanloop naar de crisis. Een uniek inkijkje in cruciale economische beleidsbeslissingen die sinds 2008 voor zoveel ellende hebben gezorgd. Allemaal het gevolg van kortzichtigheid en onbenul, zoals Ewald Engelen beweert? Is het allemaal onbedoeld ontstaan, ‘gewoon omdat het kon’? Burgers van Nederland, wat vindt u hiervan?
Neem de financialisering van de Nederlandse economie, die ons land een financieel waterhoofd heeft opgeleverd en ons maximaal kwetsbaar heeft gemaakt voor een crisis. Die hebben we voor een groot deel te danken aan lobbyclubs als AFC (Amsterdam Financial Centre) en HFC (Holland Financial Centre) waar de grootbanken, de accountants, de advocatenkantoren, de beursorganisaties, de verzekeraars, de toezichthouders en de overheden bij elkaar op schoot zaten. p.59-62,68-75
Neem de mondialisering en de globalisering waardoor onze banen naar het buitenland verdwenen en arbeid op zware achterstand is gezet ten opzichte van kapitaal. Deze mondialisering blijkt geen natuurwet, maar is het gevolg van wetswijzigingen. Voor een groot deel zijn deze ontwikkelingen internationaal geweest, maar Nederland was er werkelijk als de kippen bij om deze trend ook in ons eigen land te implementeren. Amsterdam kreeg bijvoorbeeld zijn eigen Big Bang p.53-55,62. We namen het Britse model van ‘light touch’ regulering maar al te graag over. p.78
Neem securitisatie, het herverpakken van hypotheken. Wist u dat dit in Nederland in de aanloop naar de crisis op grote schaal gebeurde? p.99-101
“In totaal is in Nederland vóór de crisis voor bijna 60 miljard aan restafval herverpakt.”
Neem de hypotheekschulden. Willens en wetens, gesteund door allerlei beleidsbeslissingen en wetswijzigingen (o.a. het fiscaal stimuleren van hypotheken) is Nederland in de jaren voor 2008 wereldkampioen hypotheekschuld geworden.
“Met 315% van het besteedbaar jaarinkomen laten Nederlanders de ergste subprime-debiteur uit Detroit ver achter zich.” p.88
Onder andere daardoor behoren onze woonlasten nu tot de hoogste ter wereld.
Neem de privatisering en de uitverkoop van BV Nederland. Die zijn ons niet overkomen, maar zijn bewust gestuurd door politici, bankiers en hun handlangers. o.a. p.74-75
Neem de vakbonden. Je zou verwachten dat ze het voor de werkenden opnemen. Maar in feite heulen ze samen met politici en bankiers. De vakbonden hebben zich niet tot nauwelijks verzet tegen de overname van bedrijven door Anglo-Amerikaanse private equity-huizen, terwijl daarvan toch vaak het gevolg is dat de arbeidsvoorwaarden van werknemers aanzienlijk verslechteren. p.103
De vakbonden hebben ervoor gezorgd dat het loonmatigingsbeleid dat in de jaren ’80 met het akkoord van Wassenaar met hun steun werd ingevoerd, tot in het absurde is doorgezet.(hs.4) De term poldermodel komt zo wel in een heel ander licht te staan. O, dus daarom waren politici, bankiers, economen en vakbonden hier altijd zo enthousiast over? Zonder noemenswaardig verzet werd een gezamenlijke agenda over dit land uitgerold, ten koste van de burgers.
“Nederland heeft zijn exportsucces gekocht over de rug van de koopkracht van zijn burgers. Loonmatiging is leuk geweest voor de exportsector, slecht voor de consumptieve bestedingen, en slecht voor het MKB.” p.115
En neem deze: wat toezicht genoemd wordt, blijkt lobby. Dacht u ook dat een toezichthouder als de DNB de banken en andere financiële instellingen nauwlettend in de gaten houdt en op de vingers tikt als onverantwoorde risico’s worden genomen? Fout. De toezichthouder werkt samen met de financiële industrie aan ‘een aantrekkelijk vestigingsklimaat’. De toezichthouder is een lobbymachine geworden.
Engelen heeft in zijn boek een onthullend citaat van Arnold Schilder, lid van het presidium van DNB en aldaar belast met prudentieel toezicht op banken, opgenomen:
“DNB spant zich met verwante organisaties als de AFM in om Nederland als vestigingsplaats van financiële instellingen aantrekkelijk te houden.” p.80
Engelen concludeert:
“Met andere woorden: de bankier heeft van DNB niets te vrezen en de burger hoeft van DNB niets te verwachten.”
Een ander citaat dat Engelen geeft, is van Nout Wellink, toenmalig president van DNB:
“Omdat DNB streeft naar een robuust en efficiënt financieel stelsel, plaatst het snel veranderende financiële landschap ons voor zowel kansen als uitdagingen en onzekerheden. Deze op een marktvriendelijke wijze adresseren is een cruciale, zij het niet altijd makkelijke taak. Gelukkig staan wij daar – toezichthouder en marktpartij – samen voor. (…) Een marktgeoriënteerde en liberale financiële sector leidt tot een efficiënte allocatie van schaarse hulpbronnen en produceert daarmee economische voorspoed.” p.80,81
Engelen komt tot de slotsom dat Nout Wellinks beloftes voor meer welvaart precies het omgekeerde bleken te brengen: rampspoed.
“Geen efficiënte allocatie, maar massale waardevernietiging. (…) Geen economische voorspoed, maar een lange recessie. En geen liberale markteconomie, maar roofkapitalisme voor de bankiers en socialisme voor de banken.”
Miljarden euro gingen van de burgers naar de zakken van de bankiers:
“125 miljard euro, de 125 miljard, die Nederlandse belastingbetalers op tafel moesten leggen om te voorkomen dat het bancaire stelsel aan zijn eigen stommiteiten ten onder ging.” p.81
Wat vindt u: toeval, onbedoelde neveneffecten, kortzichtigheid, stupiditeit, gebrek aan kennis van de schaduwelite, zoals Engelen beweert of misschien toen toch ook al: complotachtige trekjes?
Lees verder via Lang Leve Europa!.
Foto via branko_
