De Belastingdienst is regelmatig in het nieuws met privacy-schendingen. Momenteel ligt ze onder het vergrootglas wegens vertraging in de invoering van de al een jaar geldende AVG-richtlijn. Probleem is dat de Belastingdienst nogal lang gegevens bewaart en die niet zomaar kan vernietigen.
De Belastingdienst heeft vergaande bevoegdheden om gegevens te krijgen; het belang van een gevulde schatkist is groot. De verplichting van burgers en bedrijven om desgevraagd inlichtingen te verstrekken aan de inspecteur is vrijwel onbegrensd. De rechtsbescherming die de ‘informatiebeschikking’ zou moeten bieden, leidt meestal maar tot één rechterlijk antwoord: gij, burger, zult informatie geven. In de praktijk is het vrij gebruikelijk dat Whatsapp-gesprekken en volledige e-mailboxen worden opgevraagd. Immers: alles wat relevant kan zijn, kan de Belastingdienst opvragen.
Ook kan de Belastingdienst zogenoemde ‘derdenonderzoeken’ instellen om gegevens over belastingplichtigen te krijgen. Banken, verzekeraars, maar ook accountants en ‘gewone’ leveranciers van goederen of diensten krijgen regelmatig vragen van de Belastingdienst over hun klanten. Antwoorden is verplicht. Banken moeten de Belastingdienst zelfs automatisch toegang verlenen tot hun cliëntdossiers.
Collega-overheidsdiensten zijn ook gehouden om eventuele informatieverzoeken van de Belastingdienst in te willigen. De Belastingdienst is, behalve de informatiebeschikking, niet verplicht daarvan ook maar iets op schrift te stellen; zo heeft de Hoge Raad onlangs geoordeeld, toen een belastingplichtige vragen stelde over hoe de inspecteur aan zijn informatie was gekomen.
Gelukkig staat de Belastingdienst van oudsher niet bekend als een organisatie die gegevens ruimhartig uitdeelt, laat staan misbruikt of lekt. De Algemene Wet inzake Rijksbelastingen bepaalt dat het verboden is om de voor de belastingheffing verkregen gegevens voor een ander doel te gebruiken. Deze hoofdregel kent drie uitzonderingen. De eerste is dat de Belastingdienst moet voldoen aan wettelijke verplichtingen tot bekendmaking.
Een voorbeeld daarvan is dat justitie in een strafrechtelijk onderzoek gegevens nodig heeft. Die worden dan – schriftelijk – door justitie gevorderd en moeten door de Belastingdienst worden gegeven. De tweede uitzondering is dat een burger of bedrijf over zijn eigen gegevens mag beschikken; dat zal geen verbazing wekken. De derde uitzondering is dat de minister bepaalt dat voor een goede vervulling van een publiekrechtelijke taak van een bestuursorgaan gegevens van de Belastingdienst nodig zijn.
Dit lijkt allemaal keurig dichtgeregeld, maar vergis u niet. Op basis van die derde uitzondering zijn tientallen instanties aangewezen die om diverse redenen (momenteel 58, om precies te zijn) gegevens van de Belastingdienst kunnen krijgen. De uitzondering lijkt daarmee hoofdregel geworden.
Eén van de aangewezen uitzonderingssituaties is die waarin een handhavingsconvenant met bijvoorbeeld gemeente en politie is gesloten, om met een ‘integrale aanpak’ de handhaving van overheidsregelingen ‘effectief en efficiënt’ te laten verlopen. Ook hierbij is, behoudens het convenant, geen schriftelijke vastlegging van het hoe en waarom van de informatieverstrekking nodig, zo oordeelde de Hoge Raad onlangs.
…
Het stemt tot nadenken dat de ‘informatiekluis’ van de Belastingdienst steeds verder gevuld wordt en dat steeds meer organisaties er toegang toe krijgen. De wettelijke legitimatie is inmiddels flinterdun. Facebook en Google volg(d)en deze handelwijze ook en worden streng bejegend.
De Belastingdienst krijgt echter alle ruimte en hoeft ook nog eens weinig vast te leggen, wat de rechterlijke controle bemoeilijkt. Waar stopt dit? Of wordt het tijd voor een SIRE-weggooi-campagne om burgers te wapenen tegen hun overheid?
JDreport.com publiceert verhalen uit een flink aantal andere "onafhankelijke" nieuwsbronnen, blogs en wat al niet meer.
De meningen in dit artikel zijn van de bron en weerspiegelen niet JDreport.com.
Wanneer je voor de eerste keer inlogt met een Social Login-knop, verzamelen wij van je account openbare profielinformatie gedeeld door de Social login provider, op basis van je privacy-instellingen. We krijgen ook je e-mailadres om automatisch een account voor je aan te maken op onze site. Zodra je account is aangemaakt, ben je ingelogd op dit account.
Niet akkoordAkkoord
Maak verbinding met
Ik sta toe om een account aan te maken
Wanneer je voor de eerste keer inlogt met een Social Login-knop, verzamelen wij van je account openbare profielinformatie gedeeld door de Social login provider, op basis van je privacy-instellingen. We krijgen ook je e-mailadres om automatisch een account voor je aan te maken op onze site. Zodra je account is aangemaakt, ben je ingelogd op dit account.
