Is de cloudheffing van de thuiskopieheffing onrechtmatig?

Waarom wordt de thuiskopieheffing niet lager? De trend is het gebruik van betaalde streamingsdiensten voor muziek en video. Het maken van een privé-kopie voor muziekopslag is al minimaal en zal verder afnemen.

Volgens het overheidsbesluit thuiskopieheffing 2018 is de thuiskopieheffing uitgebreid naar usb-sticks en wearables, maar ook naar opslag in de cloud. De motivatie die voor de cloudheffing wordt gegeven is dat de EU auteursrecht richtlijn zich hier niet tegen verzet.

Maar waar komt die heffing op clouddiensten vandaan?

Het publieke domein is de regel, het auteursrecht de uitzondering

Het auteursrecht is bedoeld om de makers in staat te stellen bij te dragen aan het algemeen cultuurgoed, het zgn. ‘publieke domein‘. De Auteurswet kent exclusieve marktrechten van tijdelijke duur toe aan makers ten behoeve van commerciële distributie, behoudens de beperkingen, bij de wet gesteld.

Het auteursrecht is een beperking van de rechten van het publiek. De beperkingen die de wet stelt geven bepaalde rechten terug aan het publiek. In het dagelijkse spraakgebruik worden deze beperkingen vaak ‘uitzonderingen’ genoemd.

Het vrij mogen gebruiken en delen van kennis en cultuur is de normale situatie. Het tijdelijke monopolie dat de Auteurswet aan de makers biedt is voor het grootste deel een bedrijfsmodel / economische kwestie. Dergelijke beperkingen van de rechten van het publiek zijn de uitzondering.

Een ongereguleerd monopolie zou het publiek ernstig benadelen. Daarom kent de Auteurswet een aantal beperkingen op dit distributiemonopolie. Een daarvan is het recht om een thuiskopie te maken voor eigen gebruik.

Het is onjuist om voor een gebruikersrecht, dat nota bene dient om marktfalen te voorkomen, ook nog eens t.b.v. de rechtenhouders ‘schadevergoeding‘ te vragen voor het uitoefenen van dit recht.

Dit systeem verstoort de markt, door vermeende economische schade te compenseren die nooit duidelijk is vastgesteld. En deze economische verspilling heeft een negatieve invloed op ontwikkeling van nieuwe business-modellen.

Een Europese regeling om clouddiensten te belasten is er nooit gekomen

Voor het introduceren van een heffing op cloudopslag (personal lockers) stelt de overheid dat: “In het Copydan-arrest heeft het Hof van Justitie van de EU bevestigd dat de richtlijn auteursrecht zich niet verzet tegen een regeling die voorziet in een billijke compensatie voor reproducties van beschermde werken die een natuurlijke persoon vervaardigt vanaf of met behulp van een inrichting die aan een derde toebehoort.”

Zoals vermeld in noot 3 van de officiële publicatie in de Staatscourant, gaat het hier om het ‘Arrest van het Hof van 5 maart 2015, C-463/12, Copydan, r.o. 90‘. Op het IPKat-blog wordt het Copydan-arrest uitgelegd. Deze Deense zaak C-463/12 Copydan Båndkopi ging over heffing op verwijderbare geheugenkaarten voor mobiele telefoons.

Echter wat betreft een cloudopslag heffing laat Copydan de status-quo ongemoeid. De mogelijkheid om clouddiensten te heffen is weliswaar in 2014 in een motie van het Europees Parlement aan de orde gesteld, maar daar is verder niets mee gedaan.

Er is geen nationale regeling voor een heffing op cloudopslag

Zoeken we het Copydan-arrest er bij, dan zien we daar staan: “Richtlijn 2001/29 verzet zich niet tegen een nationale regeling die voorziet in een billijke compensatie uit hoofde van de uitzondering op het reproductierecht voor reproducties van beschermde werken vervaardigd door een natuurlijke persoon vanaf of met behulp van een inrichting die aan een derde toebehoort.” [met de nadruk door de Piratenpartij]

De thuiskopieheffing wordt geregeld in artikel 16c van de Auteurswet. De verplichting tot betaling rust op de voorwerpen die hier geproduceerd zijn of geïmporteerd. Nergens worden hier apparaten van derden genoemd waarop een verplichting tot betaling zou rusten.

Kortom, de Nederlandse Auteurswet bevat geen regeling om gebruik van cloud-computingdiensten te belasten.

Conclusie: de tarieven moeten verlaagd worden

Volgens het overheidsbesluit thuiskopieheffing 2018 wordt cloudopslag met name gebruikt in combinatie met de PC/laptop, tablet en smartphone, en is de heffing verwerkt in de tarieven van voorwerpen die hiervoor met name gebruikt worden.

Over de interpretatie van de Wet, of deze heffing op cloud-services onrechtmatig is, daar zou de rechter een uitspraak over moeten doen.

Hoe dan ook, de heffing op opslag in de cloud voor de genoemde voorwerpen zou teruggedraaid moeten worden, en de consumenten die deze opslag reeds betaald hebben zouden moeten worden gecompenseerd.

De Piratenpartij is tegen de thuiskopieheffing: er bestaan betere manieren waarbij de artiesten een marktconforme vergoedingkrijgen voor de werken die zij leveren.

Maar ook onder de bestaande wetgeving zouden de tarieven verlaagd moeten worden. Er is immers sprake van een dalende trendin de hoeveelheid thuiskopieën.

(Dit is een vervolg op: Waarom wordt de thuiskopieheffing niet lager?)

Lees ook eens verder bij de bron: Is de cloudheffing van de thuiskopieheffing onrechtmatig? – Piratenpartij