Gisteren verscheen een opvallend bericht over de dalende elektriciteitsprijs in nederland. Omdat de brandstoffen steenkool, aardolie en (daaraan gekoppeld) aardgas het laatste jaar goedkoper geworden zijn, kunnen de Nederlandse elektriciteitsproducenten nu stroom leveren tegen lagere prijzen. Maar in het persbericht van netbeheerder TenneT stond ook dat de prijsdaling mede veroorzaakt werd door de opening van 3 nieuwe kolencentrales.
Een mooie gelegenheid om de cijfers er eens bij te halen.
Het totale energieverbruik in Nederland daalt al jaren. Om die daling te illustreren laat ik het energieverbuik in de maand januari zien voor de periode 2011 – 2015.
De dalende trend is duidelijk. Maar hierbij moet wel worden aangetekend dat januari 2014 veel warmer was dan normaal; het verbruik van aardgas was in die maand erg laag.
In de tweede grafiek hieronder is het afnemend energieverbruik ook zichtbaar, zij het minder duidelijk. Wel duidelijk zichtbaar is het hogere aardgasverbruik (de blauwe kolommen) in de koude wintermaanden.
Minder opvallend is de geleidelijke afname van het aardolieverbruik: het oranje deel in de brandstofmix-grafiek.
Daarom hieronder een grafiekje dat duidelijker laat zien dat Nederland steeds minder aardolie (en aardolieprodukten) als brandstof verbruikt.
Nader beschouwd blijkt ook de hoeveelheid aardgas, die Nederland jaarlijks opstookt geleidelijk af te nemen. In de 4e grafiek hieronder is het dalende verbruik van aardgas wat beter zichtbaar gemaakt. Hierbij moet worden aangetekend dat het aardgasverbruik begin 2010 veel hoger was dan normaal vanwege strenge vorst.
In 2010 was minder dan 10% van het Nederlandse energieverbruik afkomstig uit steenkool. In 2014 is dat aandeel opgelopen tot meer dan 12%.
Het stijgend gebruik van steenkool als brandstof zal zorgen voor extra CO2. Maar omdat het gebruik van aardgas en aardolie gestaag daalt zal de netto CO2-uitstoot van Nederland verder blijven dalen, zij het minder voortvarend.
De steenkool, die in de nieuw geopende steenkoolcentrales wordt verbrand, komt niet uit Nederlandse bodem maar moet worden geïmporteerd uit steenkool-exporterende landen.
Polen is het enige Europese land dat nog steenkool exporteert, maar ook in Polen daalt de produktie van steenkool. En binnenkort zal de produktie van Polen onvoldoende zijn om nog steenkool te kunnen exporteren. Dan zullen de Nederlandse steenkoolcentrales Russische kolen gaan stoken of steenkool uit een ander continent (afrika of Noord-Amerika) moeten importeren. Dat transport over duizenden kilometers maakt de steenkool en daarmee de elektriciteit duurder.