Ik probeer in deze column uit te leggen waarom een EU in de huidige vorm gedoemd is te mislukken. Doorgroeien naar een grootschalige politieke unie zal weerstand oproepen bij de lokale bewoners van de lidstaten. De EU moet terug naar een beheersbare handelsunie met gelijke munt voor lidstaten die in gelijke economische snelheid voortbewegen.
Een huwelijk tussen partners met uiteenlopende opvattingen draait vaak uit op echtscheiding. Zie chaos rondom Brexit.
Een stukje (voor)geschiedenis
(Door Gerrit Welbergen, oorspronkelijk verschenen bij Biflatie)
Toen in 1958 de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS) en de Europese Economische Gemeenschap (EEG) werden opgericht ontstond er een soort gevoel van opluchting onder de bevolking van de deelnemende lidstaten, Bondsrepubliek Duitsland, Frankrijk, Italië, Luxemburg en Nederland en België. Opluchting dat er eindelijk een einde kwam aan de argwaan die vlak na de oorlog jarenlang heerste onder de bevolking van de verschillende autonome Europese landen.
Ik schrijf opzettelijk autonome landen omdat ik nog altijd van mening ben dat er geen verenigd Europa bestaat. Europa is een oud continent met een lange historie waarin veel oorlogen zijn gevoerd tussen de verschillende landen met een eigen cultuur en ‘inlandse’ bevolking. Zoals overal op onze aardkloot zijn er regelmatig samenwerkingsverbonden ontstaan in periodes van betrekkelijke rust nadat weer de vredespijp is gerookt bij beëindiging van de zoveelste oorlog.
Oorlogen zullen nooit verdwijnen
Vergeet niet dat onze geschiedenisboeken grotendeels hun bestaansrecht vinden in het beschrijven van de onvermijdbare oorlogen die, zolang de mensheid met hun verschillende culturen en religies bestaat, nooit zullen verdwijnen. Misschien dat de frequentie wat afneemt en dat is wel zo prettig. De oorzaak daarvan is de voortschrijdende technologische voortgang die ons een ultra-moderne wapenindustrie heeft opgeleverd.
Bommen, raketten en vernietigend oorlogstuig van groot formaat. Atoombommen die zelfs in staat zijn om onze aardkloot geheel in los zand te doen verstuiven.
De uitgaande dreiging daarvan heeft een lange periode van betrekkelijke rust opgeleverd na de WO II van 40-45. We zien momenteel alleen lokale schermutselingen in verschillende regio’s met ontelbare oorlogsslachtoffers en vluchtelingendrama. En het terrorisme wat is voortgekomen uit de geopolitieke tegenstellingen waarin religie de hoofdrol speelt.
Migrantenstroom zaait verdeeldheid
Mede door de grote verschillen in welvaart en het lokale oorlogsgeweld is een volksverhuizing op gang gekomen. Enorme stromen van oorlogsvluchtelingen en economische migranten zoeken hun weg naar veilige oorden en dan het liefst naar landen waar het leven goed is. Niet heel verwonderlijk dat het oude Europa met z’n eigen cultuur behalve door toeristen de laatste decennia ook wordt aangedaan door migrantenstromen uit andere culturen.
De Europese Unie kan nu met een beleid van verdeel en heers over hun open grenzen de migranten verdelen over de lidstaten. We zien echter dat deze verdeling nogal ongelijkmatig gaat en veel protest oplevert bij voornamelijk Oost Europese lidstaten. Het levert wrijving op tussen de vertegenwoordigende politici van de verschillende lidstaten en dreigingen met sancties wat de onderlinge verhouding geen goed doet.
Al met al roept het beleid van verdeel en heers in een steeds meer verdeelde unie weerstand op bij de bevolking van de verschillende lidstaten.
Voordelen van een handelsunie is genoeg
Behalve de migratieproblematiek doet zich nog een ander en mogelijk ernstiger probleem voor. Dat zijn de betrekkingen op huishoudelijk gebied. De verschillende economische snelheden tussen de lidstaten wijken ondanks de open grenzen nog altijd af. Door de open grenzen hebben burgers van de verschillende nationaliteiten het prettige voordeel van betaalgemak met eenzelfde munt in 19 eurolanden. En bedrijven profiteren van de tijdwinst door het wegvallen van veel grensdocumenten.
In- en uitvoer worden vanuit de computer op het kantoor rechtstreeks afgewikkeld met de fiscale autoriteiten van de lidstaten. Dit zijn de grote winsten waarvan de ingezeten, zowel particulieren als bedrijven, van de deelnemende lidstaten het meest hebben geprofiteerd. Hierbij gaat het dus om economische voordelen waar wij best tevreden over kunnen zijn. En daarom was ik vanaf de oprichting een voorstander van de EU en later ook van de euromuntunie. Wat we de laatste jaren zien is dat de politici streven naar meer.
Politici willen meer
Behalve een handelsunie wordt er toegewerkt naar een politieke unie. Daarbij hoort natuurlijk een samenwerking op velerlei gebied zoals het financiële betalingsverkeer(Bankenunie), en de onderlinge afstemming van internationale fiscale regelgeving. Zonder een gezamenlijke munt, gezamenlijke financiën en gelijk afgestemde belastingregels kun je niet eenzelfde unie zijn. Zoals bijvoorbeeld de USA. De politici die de lidstaten vertegenwoordigen in het Europees Parlement(EP) denken maar aan één ding en dat is een verdere integratie van de EU-lidstaten.
Wat is er nu mooier om vanuit de landelijke politiek hogerop te klimmen naar de Europese politiek. Wat is er nu mooier om als carrièrejagende ambtenaar een baan te vinden in één van de vele instituten die de EU rijk is. Om maar een paar te noemen: Het EP, de EC, Hof van Justitie van de Europese Unie, Europese Rekenkamer, de ECB, Economisch en Sociaal Comité, Europese Investeringsbank, en noem maar op.
Miljarden naar de EU
Behalve de zittende gekozen politici in het EP en de EC, werken daar veel ondersteunende ambtenaren. Al deze instellingen met talrijke ambtenaren mogen wat kosten maar daarvoor betalen we met ons allen braaf belastingen aan de nationale schatkist. Zeg maar gerust een toptarief inclusief bijdrage voor de EU-toppers.
Onze schatkist wordt vanuit Brussel aangeslagen voor de jaarlijkse EU-bijdrage. In 2017 was dat 6,9 miljard. Aan subsidies ontvingen wij in NL 3,7 miljard. Dat maakt ons tot een netto-betaler. We zijn dus een vrijgevig land. Hoewel ik altijd dacht dat vrijgevigheid berust op vrijwilligheid. De NL-belastingplichtige met een laag inkomen betaalt dus verplicht mee voor burgers uit andere lidstaten.
Schaalvergroting is verspilling van belastinggeld
De conclusie is dus dat het hele EU-apparaat bakken vol geld kost. En dat er een herverdeling van welvaart plaatsvindt. Zoiets had ik niet bedacht toen ik als inwoner van een klein polderlandje ooit een voorstander was van Europese samenwerking op gebied van handel en later een gemeenschappelijke munt.
Maar ja, tijden veranderen en politici streven nu eenmaal naar meer. Als je het politieke spectrum uitbreidt over meer landen valt er veel meer te doen op gebied van regeren, vergaderen en het maken van wet- en regelgeving. Als ik een vlotte prater en onderhandelaar was zou ik het ook proberen om daar een carrière in te vinden. Zo werkt dat eenmaal in een democratische bestuurde maatschappij toch? Behalve een flinke vergoeding heeft enig aanzien in de politiek een soort van status waarvoor de echte strebers altijd gevoelig blijven. En wie weet later een standbeeld op het dorpsplein waar je geboren bent, die bij een aanstaande revolutie wel weer wordt omgekieperd.
Toch moeten we oppassen in een politiek die streeft naar schaalvergroting. Het belang van de eenvoudige burger in de provincie wordt dan makkelijk over het hoofd gezien als politici groot gaan denken en grote bedragen over en weer gaan schuiven over de landsgrenzen heen. De verspilling bij grootschaligheid is systematisch groot, simpelweg door het instellen van de vele instituten waarmee veel ambtenaren een dik belegde boterham verdienen.
Goed voor de werkgelegenheid, zo zal de uitleg zijn van politici. Maar ten koste van.
Zetelwinst populisten
Gaandeweg is de EU in omvang gegroeid tot een log apparaat doordat steeds meer arme lidstaten op de strooppot afkwamen. Of zou het komen door de grootheidswaanzin van de EU-leiders. Hoe dan ook, allengs groeit de afkeer van de lokale bevolking in de provincies t.o.v. de politiek op het hogere echelon.
We zagen het aan de opkomst onlangs voor de verkiezingen van het Europees Parlement. Bij de verkiezingen in 2014 was de opkomst dramatisch laag en waar de opkomst in 2019 hoger is blijkt uit de uitslagen dat de populistische partijen daarmee hun zetelwinst boekten. En wat te denken hoe de thuisblijvers zouden hebben gestemd als verkiezingen verplicht waren gesteld. De grote ongeïnteresseerde massa met lagere inkomens heeft vaak een negatief denkbeeld over de EU.
Niet verwonderlijk dat bij de bewoners in de verschillende lidstaten een groeiende weerstand ontstaat tegen het beleid van een autocratische EU die langzaam doorgroeit naar een superstaat. Conform de hoogmoedswaanzin van de betrokken politici.
Nog meer krediet, een draak van een besluit
De afkeer van de EU bij een deel van de bevolking komt deels voort uit het repressieve beleid wat o.a. de Europese Centrale Bank(ECB) voert om de euro overeind te houden. De munt dreigt onstabiel te worden door te grote verschillen in welvaart tussen de noordelijke en zuidelijke lidstaten. De ECB doet verwoede pogingen om met stimulerende maatregelen het voor beleggers nog enigszins aantrekkelijk te maken te beleggen in aandelen en obligaties van EU-lidstaten.
Toch kiezen beleggers massaal voor de NL en Duitse staatsobligaties. De valutawaarde van de euro is daarbij van cruciaal belang als tegenhanger tegenover de dollar. De uit de hand gelopen staatsschulden van de zuidelijke lidstaten is een reden voor grote bezorgdheid bij beleggers. De ECB heeft hierin een sleutelrol om de financiële stabiliteit op peil te houden en heeft daarom de rente systematisch tot een dramatisch laag niveau moeten verlagen om te voorkomen dat de uitgifte van krediet zou haperen.
Krediet is in deze tijd van monetaire stimulering juist de aanjager van de economie. Veel Zuid-Europese banken zijn in feite failliet vanwege de veelheid aan slechte leningen op hun balansen. De ECB heeft door hun inkoopbeleid van slechte leningen op de bankbalansen al 2,6 biljoen euro (= 12 nullen!!!) op hun eigen balans staan. De ECB met zijn Italiaanse president hebben hiermee voornamelijk Italiaanse banken gered van de ondergang. Dat moet toch een draak van een beslissing zijn geweest voor Draki. Ach, de bewoonster van kasteel Drakensteyn(Beatrix) laat het volledig koud. Deze fantasievolle opmerking stemt toch tot enig nadenken zou ik zeggen.
Kredietcrisis van ongekende omvang in aantocht
Als je hier goed over nadenkt dan moeten we ons afvragen waar we naar toe gaan met het beleid van “onze” Europese Centrale Bank. Een beleid wat heeft gezorgd voor de grootste schuldenberg uit de geschiedenis en tegelijk de laagste rente, met zelfs negatieve tarieven voor het stallen van overtollig kasgeld van de banken bij de ECB.
Nuchter beschouwd lopen we met open ogen de afgrond in. Een failliet van de EU is onafwendbaar, tenzij de unie uiteen valt en iedere lidstaat hun eigen broek gaat ophouden door een eigen begrotingsbeleid te voeren waarbij bezuinigingen worden afgewend op de eigen bevolking. En waarbij de eigen munt door op- of afwaardering mee kan komen op de valutamarkten. Laat bijvoorbeeld Italië gewoon lekker zelf failliet gaan en laten we ons niet verleiden tot meer donaties.
Straks zijn veel lidstaten met hun begrotingstekorten niet in staat om de faillissementen op te vangen van hun banken die moeten afschrijven op hun schuldenberg doordat een kredietcrisis van ongekende omvang in aantocht is. Hoe meer schuldverplichtingen, hoe minder inkomsten over blijven voor de benodigde levensstandaard. Deze financiële krapte is mondiaal bij de laagste inkomens pijnlijk merkbaar en zal het eerst in Europa leiden tot een val van de bankensector vanwege de kritieke stand van de lage rentestandaard wat vernietigend werkt op het verdienmodel van onze banken.
Allemaal veroorzaakt door de ECB die heeft aangekondigd opnieuw te starten met monetaire stimulering en mogelijk negatieve rentetarieven. Het zal de ondergang inluiden van de in 2014 opgerichte Europese Bankenunie.
Mooi weer spelen met geld van een ander
De ECB komt straks geld tekort om de slechte banken overeind te houden zodat het EP met versnelde wetswijzigingen moet komen waarin wordt geregeld dat met belastinggeld van de gezamenlijke lidstaten Europese banken gered moeten worden. Dat betekent voor de inwoners van een klein polderlandje als Nederland dat mede met ons belastinggeld bijvoorbeeld de wankele Deutsche Bank gered kan worden.
Allemaal het gevolg van de steeds verdergaande (afgedwongen) samenwerking tussen lidstaten die door de heersende centrale macht van de EC met zijn EP verplicht worden gesteld om een failliete unie van de ondergang te redden. De ECB is hun instrument voor financiële repressie. Ons wordt uitgelegd dat de ECB politiek onafhankelijk opereert en niet politiek beïnvloedbaar is. Dat is grote onzin. De ECB bestaat er juist van.
Met de invoering van de euro, door politieke besluitvorming, heeft de ECB een centraal beteugelend beleid moeten voeren waardoor het geld van landen met een hoge begrotingsdiscipline naar landen met een slechte discipline stroomde. Zij het niet rechtstreeks maar met omwegen. Met hun rente-instrument en hun stimuleringsbeleid is er mooi weer gespeeld met het geld van de inwoners van de EU-lidstaten.
Mooi weer spelen zonder rekening te houden met slecht weer. Helaas wordt er slecht weer voorspeld. Niet alleen het klimaat verandert, althans volgens horen zeggen, maar ook ligt er een diepe depressie boven de oceaan tussen de VS en GB. Als de VS economisch in zwaar weer komt en GB ook door de Brexit-strubbelingen, dan zal de depressie die in oostelijke richting trekt zich verder verdiepen en boven Europa aangekomen in alle hevigheid uitbarsten.
Dat is zo ongeveer de voorspelling van deze weerman. Code geel zal nog dit jaar en code oranje misschien al volgend jaar worden afgekondigd. Een voorspelling met code rood durf ik niet aan, zelfs de beste weerstations vergissen zich.
De moraal van mijn verhaal
Moraal van mijn verhaal: Een handelsunie met open grenzen en gelijke munteenheid is goed voor landen die met hun economie op dezelfde snelheid rijden. (Te) grote verschillen in snelheden is de oorzaak van veel ongelukken op de snelweg waar langzaam rijden het andere verkeer ophoudt. Juist die ene langzame rijder kan een lange file veroorzaken.
Wanneer dat bij herhaling gebeurt zoeken snellere bestuurders een andere snelweg.
Lees verder bij de bron: Biflatie.nl
