Hoe stelt u zich een ‘markt’ voor? Kraampjes en kooplui die hun waar proberen te slijten aan het winkelende publiek? Of denkt u eerder in macro-economische termen? Maar ook daar was het, tot voor kort, een plek waar ‘vraag’ en ‘aanbod’ elkaar troffen.
Over de manier waarop een ‘markt‘ functioneert zijn de afgelopen eeuwen uitgebreide verhandelingen geschreven. Als consument denkt u er doorgaans niet echt bij na als u op de fiets stapt, om op de markt uw spullen te kopen. U heeft mogelijk al een lijstje klaar met de dingen die u van plan bent te kopen. Maar als u schrikt van de prijs, kunt u de bakens nog verzetten. Andersom is ook mogelijk. Terwijl u met uw lijstje in de aanslag over de markt struint, valt uw oog op een aanbieding die u verleidt tot kopen.
Die ‘impuls-aankoop‘ kan iets zijn dat in de plaats komt van iets wat op uw lijstje stond. Het kan ook iets zijn waar u eigenlijk niet direct behoefte aan heeft, maar omdat het de begeerte in u losmaakte kocht u het toch.
De ‘huizenmarkt‘ functioneert voor de gemiddelde mens anders. U heeft behoefte aan een dak boven uw hoofd. En uw budget legt beperkingen op. Koop of huur. Het is toch iets waar u voor langere tijd aan vast zit. En het gaat doorgaans over een aanzienlijk deel van uw inkomen, met periodiek terugkerende lasten. En het risico van waardevermindering als het een koophuis betreft. En huurstijging, of rentestijging waardoor u op termijn flink klem kunt komen te zitten.
Toch zijn er mensen die niet anders tegen de huizenmarkt aankijken dan tegen de markt waar u uw boodschappen doet. Die huizen kopen, en verkopen, als waren het ‘warme broodjes‘. De speculanten en projectontwikkelaars zijn daarbij nog wel kritisch. Maar er zijn ook lieden die zulke ‘diepe zakken‘ hebben, dat ze het zich kunnen veroorloven een huis te kopen voor ‘de heb‘.
Door de interventies van de Centrale Banken in de financiële wereld, kregen vooral de puissant rijke wereldburgers er steeds meer geld bij. Het leidde in de VS tot flinke stijgingen van de waarde van ‘vastgoed‘ in het top-segment. Door economen toegejuicht als een ‘herstel van de markt‘. Maar als u geen economie heeft gestudeerd denkt u daar vermoedelijk heel anders over.
Ook in andere ‘asset-classes‘, spullen die je koopt voor ‘de heb‘, of als een ‘belegging‘ om op terug te kunnen vallen als het wat minder gaat, of als je op wilt houden met werken, stegen de prijzen spectaculair. Kunst, dure auto’s, onbetaalbare jachten, privévliegtuigen, aandelen en ‘obligaties‘. Ze zijn niet aan te slepen! Ook al omdat Centrale Banken ze inmiddels zelf ook rechtstreeks van de ‘dealer‘ kopen voor eigen gebruik.
Zo kocht de Bank of Japan als een wilde obligaties op, van overheid en bedrijven. En stortten de bankiers zich zelfs op de aandelenmarkt. Hierdoor is er van een ‘markt‘ helemaal geen sprake meer. Maar die Japanners zijn daarin niet de enigen. In de VS is het ‘Plunge Protection Team‘ actief, dat moet voorkomen dat er weer iets van een ‘markt‘ gaat ontstaan, voordat ‘de markt‘ er klaar voor is…………
Wat?!?
Ja, precies! Wat?!? Want in hun oneindige wijsheid menen de economen die het binnen de FED, en andere ‘westerse‘ Centrale en commerciële banken voor het zeggen hebben, dat ‘de markt‘ niet voor zichzelf kan zorgen. Dat er brokken van komen, als vraag en aanbod zonder sturing de prijs van goederen, diensten en ‘hebbedingetjes‘ mogen bepalen. Een erfenis van de ‘krediet-crisis‘, toen zwendelaars in de VS vergulde obligaties verkochten alsof ze van massief goud waren. Afgedekt door Amerikaanse ‘rating agencies‘. Waardoor wereldwijd een gigantisch aantal klanten benadeeld werd.
Er viel iets voor te zeggen die klanten schadeloos te stellen. En die zwendelaars achter de tralies te zetten. En hun ‘business‘ (banken) verbeurd te verklaren middels een ‘pluk-ze‘ actie van justitie. Maar zo ver is het niet gekomen. Inplaats daarvan werden de zwendelaars schadeloos gesteld, om ‘het systeem‘ te redden. Een enkele ‘fall guy‘ kwam voor de rechter. En er werden ‘boetes‘ uitgedeeld, of ‘schikkingen‘ getroffen, terwijl dat geld door de Centrale Bank via de achterdeur de bank of instelling weer werd binnen geschoven.
Daarmee was men er nog niet. Het ‘vertrouwen‘ diende te worden hersteld. En om dat te bereiken ontpopten de Centrale Banken zich als ‘klant‘. Op alle denkbare ‘onorthodoxe‘ wijzen, rechtstreeks of via ‘banken‘ en ‘instellingen‘ als tussenpersonen, werden de koersen van aandelen en bezittingen omhoog gejaagd, om de echte klant de illusie te geven dat het tijd wordt om ‘in te stappen‘, voordat men ‘te laat‘ is. Maar critici van die grootschalige marktmanipulatie door Centrale Banken, en de bedrijven die ‘en masse‘eigen aandelen kopen om de koers op te stuwen, en daarmee de bonussen van de top van het bedrijf, waarschuwen voor de ‘Grote Klap‘, die het ‘Grote Verhaal‘ van ‘economisch herstel‘ finaal uit het water zal blazen.
Sombere voorspellingen zijn tot nu toe niet bewaarheid, waar het de koersen van aandelen betreft. Maar overigens staan alle lichten op ‘rood‘, voor wie de blik strak gericht houdt op de ‘fundamentals‘, en wegblijft bij dubieuze, veelal volkomen ‘exotische‘ statistieken, die geen andere functie hebben dan het voeden van dat ‘vertrouwen‘. Daaraan moest ik denken toen ik in NRC las dat de particuliere belegger terugkeert naar ‘de markt‘. Het komt mij voor dat ‘de markt‘, de echte, zich binnenkort met een bloedbad zal ontdoen van het hele circus.
Lees verder via Stop de bankiers.
Photo by MyEyeSees 
