In de Duitse pers lees ik nu dat dit het einde van het kapitalisme is. De periode van het opbouwen van schulden bij een flauwe groei is absoluut ten einde gekomen met deze periode van lage groei, lage inflatie en lage rente. De tijd dat kapitaal een prijs had en ook bij weinig risicio rente opleverde is voorbij. Alleen durfkapitaal levert nog geld op, voor de voorzichtige spaarder is het voorbij, zo stelt Christian Rickens.
Ja, al diegenen die meenden dat een spaarpot voor hun oude dag zekerheid bood komen bedrogen uit. Hun spaargeld, waarvan de rente de inflatie al niet bij kon houden, verdwijnt in waarde als sneeuw voor de zon. Met vele pensioenen gebeurt hetzelfde. Waarom zouden banken nog rente betalen als zij dat zelf moeten doen aan de ecb als zij daar gelden willen parkeren. Bovendien kunnen zij bij de ECB tegen een schijntje zelf lenen (soms zoveel als zij maar willen)via de LTRO maar of zij dat geld in het eurozone bedrijfsleven zullen (kunnen) steken is lang niet zeker, zoals ik in een vorig artikel heb uiteengezet. Er zal waarschijnlijk ook een grote kapitaal vlucht naar buiten de EU plaats vinden, volgens Evans-Pritchard wellicht wel 800 miljard euro. Het rentewapen, noch LTRO, noch QE werken niet of nauwelijks.
Alleen sociale hervormingen op flinke schaal, koopkracht vergrotende lastenverlichting voor de burgers, lagere afdrachten van bedrijven waardoor de interne economie versterkt wordt en weer groei ontstaat kunnen op de lange duur het evenwicht in kosten baten herstellen, de overheidsuitgaven verminderen en tot langzame afbetaling van de torenhoge staatschulden bijdragen. Dit zal sterk snijden in de sociale zekerheid inhouden. Dat zal op enorme weerstand van de vakbonden stuiten maar zal een gegeven moment toch onontkoombaar zijn.
Interne devaluatie door de europese commissie opgelegd, salarisverlaging om export te bevorderen (voor een groot deel binnen de eurozone waardoor het totale effect door de communicerende vaten werking vrijwel nihil is), die slechts een deel van de bevolking treft, de (theoretisch maximale) 70%, de werkenden, verergert de problematiek en vergroot de kloof tussen erdoor getroffenen en de overigen die niet onder die interne devaluatie lijden.
Lees verder bij DDS