Hoorzittingen in het EP: felle strijd om het laatste restje schijndemocratie

Afgelopen week waren in het Europees Parlement (EP) hoorzittingen met kandidaten voor de nieuwe Europese Commissie. Een aantal voorgedragen Eurocommissarissen is zeer omstreden. Logisch dus dat het EP heel erg kritisch is. Grimmige sfeer bij hoorzittingen, lezen we in De Volkskrant. Kop in het NRC Handelsblad luidt: Ruzie over nieuwe EU-ploeg. De Telegraaf schrijft dat de beoogd commissarissen te maken hebben met een flinke inquisitie. De messen zijn geslepen.

Wat bezielde EC-voorzitter Juncker toen hij deze kandidaat-commissarissen naar voren schoof? De Spaanse kandidaat Cañete voor de post Klimaat en Energie: een oliebaron om ons milieu te beschermen? De Britse bankenlobbyist Jonathan Hill om ons te behoeden voor een volgende bankencrisis? En de Hongaar Tibor Navracsics zou onze burgerrechten moeten verdedigen, terwijl in zijn eigen land de vrije pers en de politieke oppositie in een benarde positie verkeren, waar Navracsics geen moeite mee lijkt te hebben.

Dat deze mensen, door Juncker zijn voorgesteld als Eurocommissarissen is werkelijk een belediging voor de bevolking van de EU landen: hoe zouden Cañete, Hill en Navracsics onze belangen kunnen verdedigen …? Hoe kunnen zij opkomen voor ons milieu, voor onze levensstandaarden, voor onze rechten? Kandidaten die door en door verweven zijn met de olie-industrie, het bankenkartel, een autoritair regime?

Natuurlijk zullen zij er juist alles aan doen om de multinationals te plezieren, wat ten koste gaat van onze welvaart en ons welzijn. Ga daar maar van uit. Het omgekeerde verwachten zou hopeloos en kinderlijk naief wensdenken zijn. Zulke opvallende representanten van het grootbedrijf op deze posten willen plaatsen, is een bespotting van de democratie, van onze waarden, van het idee dat onze stem telt, van ons. De brutaliteit.

Juncker, Frederik vs. VanHeste

Maar wat konden we anders verwachten van een man als Juncker? Hij lijkt ons in ons gezicht uit te lachen. Journalist Jesse Frederik had het al heel snel in de gaten. Meteen toen Juncker in het vizier kwam als hoogste baas van de Europese Commissie trok hij eenvoudig een belangrijke conclusie in het artikel: Waarom Juncker ongeschikt is als EU-commissievoorzitter.

Juncker is alles wat er mis is aan Europa gevat in één persoon. Een anti-democraat met een voorliefde voor geheime debatten in donkere kamers.

Frederik noemt een paar voorbeelden waaruit blijkt hoe Juncker doorgaans te werk gaat. In een interview in Der Spiegel uit 1999 zegt de politicus onomwonden dat hij de mensen erin luist. Zolang de bevolking niet in opstand komt, zal het wel goed zijn.

‘We beslissen iets,’ legde Juncker uit. ‘Dan maken we het bekend, we wachten een tijdje om te zien wat er gebeurt. Wanneer er geen geschreeuw komt en geen opstand, omdat de meeste mensen toch geen idee hebben van wat er is besloten, dan gaan we door – stap voor stap tot er geen weg meer terug is.’

Juncker heeft geen moeite met dubbele standaarden. Hij bekritiseerde Griekenland omdat daar de belastingdienst niet zou functioneren. Maar zelf

heeft hij, in zijn rol als premier en minister van financiën van Luxemburg altijd actief gepoogd het werk van buitenlandse belastingdiensten te frustreren. Terwijl Europa voor meer belastingsamenwerking pleitte verdedigde Juncker fanatiek het Luxemburgse bankgeheim.

Verder bleef Juncker als voorzitter van de Eurogroep financiën tot in januari 2010volhouden dat de situatie in Griekenland onder controle was en het bovendien een incident betrof. Een paar maanden later moesten er miljarden naar Griekenland, maar ook naar landen als Portugal en Cyprus. Juncker is niet van plan de bevolking te betrekken in de politieke besluitvorming of zelfs maar te informeren, noch is hij bereid om verantwoording af te leggen.

Ook schroomde Juncker (..) niet om glashard te liegen als hem dat uitkwam. In mei 2011 schreef Der Spiegel dat er een geheime bijeenkomst plaatshad in Luxemburg, waar ministers van financiën een exit van Griekenland uit de Eurozone bespraken. Juncker ontkende onmiddelijk. Twee weken later gaf hij een surrealistisch interview in Der Spiegel waarin hij ruiterlijk toegaf dat hij had gelogen. ‘Mensen begrijpen best dat politici gevoelige onderwerpen achter gesloten deuren moeten bespreken.’

Journalist Tomas VanHeste schreef een aantal dagen later in De Correspondent dat collega Jesse Frederik schromelijk overdreef: dat Juncker een anti-democraat zou zijn, was een mythe. Juncker heeft die uitspraak over dat liegen ironisch bedoeld.

Want Juncker is een man die zich regelmatig van het wapen van de ironie bedient en die dingen zegt die precies het omgekeerde zijn van wat hij bedoelt.

Je moet zijn woorden vooral niet al te letterlijk nemen.

Wat volgt is een cv met bewondering voor de charmante en gewiekste Juncker die zo goed vrienden kan maken en bemiddelen.

Achterhoedegevecht

Inmiddels is toch wel duidelijk welke correspondent hier de feiten op een rij had en een logische gevolgtrekking kon maken: Juncker maakt van de EU definitief een dictatuur. De hoorzittingen zijn een achterhoedegevecht. Maar natuurlijk is er flink wat vuurwerk voor de bühne: Kandidaat Hill is niet door, en moet opnieuw opdraven.

De Britse kandidaat-commissaris Jonathan Hill is gezakt voor zijn eerste sollicitatie voor het Europees Parlement (EP). De commissie die Hill gisteren hoorde, wil dat Hill opnieuw examen doet.

Naar Canete komt een extra onderzoek.

Het Europees Parlement heeft zorgen over mogelijke belangenverstrengeling van de Spaanse kandidaat-commissaris Miguel Arias Cañete. Die zorgen werden door de Spanjaard zelf tijdens zijn hoorzitting gisteren onvoldoende weggenomen. Daarom is vandaag besloten dat er een extra onderzoek komt naar zijn belangen.

We zien een hoop partijpolitiek:

De christendemocraten traden de Franse socialist Moscovici met getrokken pistool tegemoet, uit wraak voor het feit dat hun man Cañete een dag eerder door de sociaaldemocraten onder vuur was genomen.

Waar gaat het nou om mensen? Dat de man lid is van de ‘juiste partij’ of dat hij voor onze belangen op kan komen? – “Nou …” Laat maar, ik weet het antwoord al.

Is dit hoe jullie de strijd voeren EP-leden? De hoorzittingen zijn:

Een Euroschiettent: zes dagen geknetter in het europarlement, laveren tussen bloed en beloften.

Het zal allemaal wel. Maar uiteindelijk zal het EP netjes akkoord gaan. (Juncker gaat daarvoor praten, praten, praten, met zijn veelgeprezen charme, humor en geruststellende woorden zal hij een hoop voor elkaar krijgen.) Misschien dat er een mannetje moet sneuvelen, waarvoor in de plaats dan een vergelijkbaar (maar iets minder opvallend fout) exemplaar tevoorschijn wordt getoverd. En dat was het dan. Het laatste restje democratie naar de bliksem. Democratie? De EU was allang geen democratie meer, en nu gaat ook de schijndemocratie er nog aan.

Schijndemocratie

Hoe Juncker op deze positie terecht is gekomen, spreekt natuurlijk al boekdelen. Zijn benoeming is allesbehalve democratisch verlopen, ook al heeft men deze keer gepoogd om de bevolking inspraak te geven. Had de gemiddelde CDA-stemmer in Nederland door dat hij zijn stem aan Juncker gaf? De meesten kenden de man amper.

Maar alles wat daarna kwam is nog bizarder. Juncker stelde in zijn eentje een nieuwe ploeg Euro-commissarissen samen. Het werd voorgesteld als de normaalste zaak van de wereld: de door de landen voorgestelde kandidaten moesten bij Juncker een voor een opsollicitatiegesprek. Het volk had hierin geen enkele stem, keizer Juncker besliste alleen hoe zijn team eruit kwam te zien. Zo’n procedure heeft natuurlijk niks meer met een democratie te maken.

Juncker staat bekend als de man die zich graag bedient van de techniek van de kokende kikker zoals ook uit het interview in Der Spiegel van 1999 bleek: kleine stapjes vooruit zodat de mensen niet in de gaten hebben welke kant het op gaat.

Een ondemocratische bestuursstructuur met bijbehorende ondemocratische procedures zijn de afgelopen jaren binnen de EU opgetuigd. De bevolking is niet in opstand gekomen. Nu is het tijd voor de volgende stap. Juncker schat in dat wij inmiddels zo versuft zijn dat hij wel wat forsere passen kan gaan nemen. Hij gaat ervan uit dat wij al niet meer door hebben dat we niet langer in een democratie leven. Hij hoeft een schijndemocratie niet eens meer te veinzen.

Het was natuurlijk een kleine moeite voor Juncker geweest om een omgekochte of gehersenspoelde ex-Greenpeace-man op de plek voor klimaat te zetten, of een vriendelijke dame die het beste voor ons wil op Financiële Stabiliteit, Financiële Dienstverlening en Kapitaalmarkten (terwijl ze ondertussen geen enkele ruimte krijgt, want vergeet niet: mocht het Juncker ontgaan, dan zal ‘rechterhand’ Timmermans er wel voor zorgen dat er geen onwelgevallig initiatief passeert), maar Juncker vond dat niet nodig. Waarom al die rompslomp? Hij dacht dat hij dit keer wel gewoon openlijk kon laten blijken door wie we worden bestuurd: technocraten, directe vertegenwoordigers van de oliereuzen en de bankensector.

Jammer, beste EP-leden. U maakt deel uit van een slecht toneelstuk, dat is waar, maar u heeft uw kans gehad. U bent akkoord gegaan met de benoeming van Juncker, u dacht net als sommige optimistische en welgezinde vrienden van De Correspondent dat het wel mee zou vallen. Dat we de nuance moesten zoeken (alsof een nuance altijd iets goeds is). Dat er aan deze man op deze post ook nog een positieve kant voor ons zat. Nu komt u bedrogen uit. Het was echt niet zo moeilijk om te voorspellen. Juncker zelf heeft nooit een blad voor de mond genomen. Jesse Frederik trok zijn conclusie. Dat had u ook kunnen doen. Voor een democratische en zelfs voor een schijndemocratische EU is Juncker volledig ongeschikt (en dat hadden jullie moeten weten).

Lees verder via Lang Leve Europa!.

Foto via Dominic’s pics