RTLnieuws meldt dat de minister van Financiën heeft de Tweede Kamer niet volledig verteld wat voor risico de Nederlandse Staat loopt door de overname van een deel van het Duitse elektriciteitsnetwerk door staatsonderneming TenneT. Dat schrijft de Algemene Rekenkamer vandaag in een rapport.
TenneT, dat 100 procent eigendom is van de Nederlandse staat en het Nederlandse elektriciteitsnetwerk beheert, kocht in 2009 een groot deel van het Duitse hoogspanningsnetwerk. Hoewel de Nederlandse en Duitse activiteiten in het bedrijf gescheiden zijn, loopt de Nederlandse Staat volgens de Rekenkamer wel degelijk risico als de Duitse tak onverhoopt meer geld nodig heeft.
Dat risico bleek reëel in 2011, na de kernramp in Fukushima. In Duitsland werd de energiemarkt sneller hervormd en TenneT moest opeens meer geld investeren om de windparken in de Noordzee met het Duitse netwerk te verbinden. De landsadvocaat schreef in een advies aan het ministerie dat Nederland als aandeelhouder risico’s liep als TenneT in Duitsland niet aan zijn verplichtingen kon voldoen.
‘Risico uitsluiten kan niet’
Naar aanleiding van dat advies stuurde een ambtenaar een mail aan de minister: “Het financieringsrisico uitsluiten (voor 100%) kan alleen als we nu ‘nee’ zeggen.” Toch stemde de minister in met extra investeringen van TenneT, zij het via investeringen door buitenlandse bedrijven. De inhoud van het advies van de landsadvocaat werd niet aan de Kamer gemeld.
Ook gaf de minister van Financiën bij de aankoop in 2009 van het Duitse netwerk, Transpower, een garantie af van 300 miljoen euro. De Tweede Kamer werd bij die aankoop volgens de Rekenkamer “niet volledig geïnformeerd over de (mogelijke) voordelen van de aankoop van Transpower, de eventuele alternatieven voor deze aankoop en evenmin over de risico’s die de Staat met de afgegeven garantie loopt.”
Reactie ministerie
De minister van Financiën schrijft in een reactie dat er geen risico is dat de energieprijs in Nederland stijgt als er in Duitsland iets misgaat, omdat de Nederlandse en Duitse activiteiten gescheiden zijn. “Hierbij gaat hij eraan voorbij dat ditzelfde risico via de schatkist uiteindelijk terecht komt bij de Nederlandse belastingbetaler”, schrijft de Rekenkamer in het nawoord.
Ook op de omgang door de overheid met de Nederlandse tak van Tennet heeft de Rekenkamer kritiek. Omdat TenneT een monopolie heeft, moet de Autoriteit Conusment en Markt het bedrijf controleren. Die controle is onvoldoende, volgens de Rekenkamer. “Hierdoor is niet duidelijk of de Nederlandse klanten te veel of te weinig voor het elektriciteitstransport betalen.”