Twee nieuwe wetten zijn in de maak om fraude aan te pakken. Het gaat om de Wet bevorderen samenwerking en rechtmatige zorg (Volksgezondheid) en het Wetsvoorstel gegevensverwerking door samenwerkingsverbanden (Justitie en Veiligheid).
Het voorstel tegen zorgfraude verplicht onder meer gemeenten, zorgverzekeraars en toezichthouders om informatie over mogelijke fraude met elkaar te delen. Dat kan ook gaan om gegevens uit een medisch dossier. Artsen leveren deze gegevens namelijk aan bij gemeenten en zorgverzekeraars om hun zorg te declareren…
…Het andere voorstel zorgt voor een wettelijke basis waardoor organisaties gegevens kunnen delen om fraude op te sporen. Het voorstel geldt voor overheidsorganisaties, maar óók samenwerkingen met bedrijven worden genoemd.
Het wetsvoorstel moet nieuwe samenwerkingen eenvoudiger maken. Critici vrezen dat gegevens te makkelijk worden uitgewisseld. „Als steeds breder gegevens worden gedeeld en zelfs private partijen erbij worden gehaald, gaan feiten, verdenkingen en conclusies door elkaar lopen”, zegt Priscilla de Haas, partner bij De Haas Advocaten en promovenda bij de Rijksuniversiteit Groningen. „Informatie kan zo een eigen leven gaan leiden. De gevolgen van een valse beschuldiging zijn achteraf lastig te repareren.”
Het kabinet wil met het wetsvoorstel uitgewisselde gegevens kunnen analyseren met kunstmatige intelligentie. Computers kunnen zoeken naar afwijkende patronen en zo een lijst maken van mogelijk frauderende burgers. Dat gebeurt al: in 2016 gaf het kabinet in antwoord op Kamervragen bijvoorbeeld toe dat er nog „geen heldere” wettelijke basis is voor het Rotterdamse project Finpro. Daarbij zocht het Openbaar Ministerie in samenwerking met onder meer zorgverzekeraars naar fraude door data samen te voegen met toeslagen en uitkeringen.
In de Europese privacywet – sinds eind mei van kracht – staat dat gegevens die voor een bepaald doel verzameld zijn, niet zomaar voor een nieuw doel mogen worden gebruikt. In het wetsvoorstel wordt verwezen naar een uitzondering op die regel – die er op Nederlands verzoek kwam. In januari 2016 schreef toenmalig minister Ard van der Steur aan de Tweede Kamer over de uitzondering op Nederlands initiatief: als overheidsorganisaties in een wet vastgelegde redenen hebben, mogen zij gegevens ook voor andere doelen gebruiken dan waar ze ooit voor werden verzameld.
Volgens David Korteweg van digitale burgerrechtenbeweging Bits of Freedom is in de wet niet duidelijk opgeschreven wat de voorwaarden zijn voor samenwerkingsverbanden.
Alles bij de bron; NRC
Lees ook eens verder bij de bron: Nieuwe wetten tegen fraude kunnen privacy schaden
