Alom worden de gisteren aangekondigde maatregelen van de ECB om de kredietverlening in de eurozone op gang te helpen als ‘irrelevant’ afgedaan. Welk instrument rest Draghi nog?
Ofschoon Draghi de markten toch nog verraste, vooral door de combinatie van de aangekondigde maatregelen, geloven de meeste analisten niet dat het gaat helpen. Ik ook niet, zoals ik gisteren al schreef. Niet alleen stelt een renteverlaging van bijna nul naar nog meer bijna nul natuurlijk niets voor: in de geldmarkt lag de korte rente al een tijdje onder de herfinancieringsrente van de ECB, waarmee de impact van de verlaging vrijwel te verwaarlozen is. Maar ook van het aangekondigde ‘opkoopprogramma’ hoeft men niet veel te verwachten. Uit statistieken van JP Morgan blijkt, dat de markt voor gesecuritiseerde leningen zeer beperkt van omvang is. Het deel dat in euro genomineerd is zou ongeveer 885 miljard bedragen, maar het grootste deel daarvan is al door de banken beleend bij de ECB. Er is nog maar 251 miljard euro beschikbaar. Peanuts dus. Zie ook onderstaande grafiek van effectenhuis Nomura.
Het enige dat Draghi en companen nu nog resteert is een grootschalig opkoopprogramma van obligaties, de bekende ‘bazooka’, maar dat stuit op talloze bezwaren.
Eén van die bezwaren is van juridische aard: mag de ECB dergelijke monetaire financiering van lidstaten wel uitvoeren binnen haar mandaat? En wat heeft het stimuleren van ondernemingsfinanciering te maken met haar belangrijkste doelstelling: het bewaken van de prijsstabiliteit? Die vragen kunnen zelfs al gesteld worden over het gisteren aangekondigde opkoopprogramma, hetgeen de aan de universiteit van Londen verbonden Duitse professor in het Europees recht, Gunnar Beck, dan ook prompt deed. Volgens Beck heeft de ECB haar mandaat al ruimschoots overschreden, de ECB overtreedt hiermee haar mandaat en neemt risico’s over van commerciële banken (de ABS), waarvan niemand precies weet hoe hoog die risico’s zijn.
Dat investeringsbanken als JP Morgan en Goldman Sachs het een goed idee vinden om de ABS-markt nieuw leven in te blazen begrijp ik (meer handel betekent meer provisie), maar de daarmee verbonden risico’s vormen tegelijkertijd juist een reden om hiermee terughoudend te zijn. De ECB neemt zo op illegale wijze de risico’s over van de private partijen die actief zijn op de obligatiemarkten. De risicopremie van het ‘gratis’ geld aan de bankensector wordt dus uiteindelijk bij de belastingbetaler gelegd.
Lees snel de rest verder via www.dagelijksestandaard.nl.
Foto via jeffeaton