Gemeenten proberen ouderen soms onnodig in een verpleeghuis opgenomen te krijgen. Dat is financieel aantrekkelijker voor die gemeenten: ouderen in verpleeghuizen vallen onder de Wet langdurige zorg (de opvolger van de AWBZ) en niet een gemeente, maar het Rijk is verantwoordelijk voor de betaling daarvan. Dat zegt ActiZ, de branchevereniging van verpleeg- en verzorgingshuizen in een brief aan de Tweede Kamer.
Toen een man wat meer zorg wilde, kreeg hij te horen dat ze in aanmerking kwamen voor opname in een verpleeghuis
De belangenvereniging hoopt dat Kamerleden het onderwerp vandaag tijdens een debat over de langdurige zorg bij staatssecretaris Van Rijn van volksgezondheid aansnijden.
ActiZ zegt zich te baseren op signalen van verschillende zorgorganisaties. Een van hen reikt een casus aan van een ouder echtpaar, van wie de vrouw geheugenproblemen heeft. Toen de man wat meer zorg wilde, kreeg hij volgens deze aanbieder te horen dat ze in aanmerking kwamen voor opname in een verpleeghuis. Het is een gevoelig punt, want deze week bleek dat er minder mensen thuis zijn blijven wonen dan voorspeld.
Te gemakkelijk
Nu staatssecretaris Van Rijn de 250 miljoen die gemeenten hiermee hebben overgehouden, wil afnemen, zijn gemeenten woedend. Volgens Annemarie Jorritsma, voorzitter van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) dreigt de hele overheveling van zorgtaken naar de gemeente hierdoor spaak te lopen. De gemeenten hebben dat geld hard nodig, aldus de VNG.
ActiZ wijst er op dat het voor gemeenten te gemakkelijk is om ouderen in een instelling opgenomen te krijgen. Plaatsvervangend directeur Frank Bluiminck: “Als iemand een aanvraag doet voor zorg van de gemeente, wordt er een heel keukentafelgesprek opgetuigd, en wordt er gekeken wat vrienden en familie kunnen doen. Maar op het moment dat iemand in aanmerking komt voor een verpleeghuis, dan speelt dat ineens allemaal niet meer. Het CIZ, dat beoordeelt of iemand naar een verpleeghuis mag, mag alleen naar het ziektebeeld kijken.”
Zo kan het volgens Bluiminck voorkomen dat een oudere die met behulp van mantelzorgers thuis kan en wil wonen, op basis van zijn of haar ziekte toch in aanmerking komt voor opname in een verpleeghuis. Omdat in de nieuwe Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) is opgenomen dat een gemeente geen zorg meer hoeft te verlenen als een oudere volgens het CIZ in een verpleeghuis kan wonen, is dat volgens ActiZ financieel gezien voor gemeenten een aantrekkelijke strategie. Een verkeerde prikkel, die volgens Bluiminck haaks staat op het voornemen om ouderen langer thuis te laten wonen.
Volgens Jongstra is de problematiek vergelijkbaar met huisartsen die lastige patiënten doorverwijzen naar een specialist
Zion Jongstra, directeur van TSN Thuiszorg, een van de grootste aanbieders van huishoudelijke hulp, zegt het geluid wel te herkennen. “Dat gaat vrij subtiel. Bij keukentafelgesprekken krijgen mensen dan ineens te horen: heeft u al gedacht aan opname in een verpleeghuis?”
Volgens Jongstra is de problematiek vergelijkbaar met huisartsen die lastige patiënten doorverwijzen naar een specialist. “Als dat te vaak gebeurt, krijgt de huisarts de verzekeraar aan de lijn, die het natuurlijk niet prettig vindt om al die dure facturen van specialisten te moeten betalen. Maar met betrekking tot het overhevelen van de gemeente naar verpleeghuizen is er nu helaas nog niemand die daar op toeziet. Dat moet beter.”
Zorggeld verdwijnt?
Een andere zorg die vandaag in de Tweede Kamer besproken wordt, komt van VGN, de branchevereniging van aanbieders van gehandicaptenzorg. De organisatie vraagt zich af waaraan gemeenten zorggeld van het Rijk eigenlijk besteden, nu uit een eerste inventarisatie blijkt dat er meer bezuinigd wordt dan was voorzien.
Uit een rondgang van VGN langs haar leden blijkt volgens directeur Hans Schirmbeck dat er niet 11 procent, maar gemiddeld 18 procent door gemeenten op het budget voor de gehandicaptenzorg wordt gekort, met uitschieters naar 25 procent. Het gaat dan om begeleiding en dagbesteding aan mensen met een (verstandelijke) beperking. Concreet betekent dat volgens Schirmbeck bijvoorbeeld dat dagbesteding voor cliënten dichter bij huis gezocht moet worden. VGN denkt dat een deel van het extra door gemeenten bezuinigde geld naar administratieve lasten gaat, maar vreest dat het ook aan andere zaken besteed wordt. Schirmbeck wil daarom dat staatssecretaris Van Rijn uitzoekt waar het geld nu naartoe gaat.
Bron: Stop de bankiers
