Kritische mensen blijven op de hoogte van wat er zich boven hun hoofd afspeelt, dit is belangrijk voor de toekomst van ons allen. Soms lijkt het misschien de ver van ons bed show maar toch heeft het een directe impact op het leven van alledag, het beroert ons. In dit artikel een aantal woorden over de zogeheten Panama Papers, het resultaat van een onderzoek van ruim vierhonderd journalisten van meer dan honderd internationale media. Het is gebaseerd op meer dan 11,5 miljoen documenten, e-mails en spreadsheets uit de gelekte administratie van een juridisch advieskantoor in Panama, namelijk Mossack Fonseca & Co. Is hiermee de grens van het fatsoen bereikt? Mag mainstream media ook al eens een pluim verdienen? We laten het oordeel aan de lezer.
Off shore
Mossack Fonseca & Co is een advieskantoor dat ‘off shore’ bedrijven opricht, op zich natuurlijk niets nieuws om je geld onder te brengen in een belastingsparadijs. De Panama Papers lekken echter heel wat informatie over welke personen achter de papieren constructies schuilen, net zoals het doel waarom ze zijn opgericht. Verschillende namen worden genoemd, onder hen de presidenten van Oekraïne, Rusland en Argentinië, respectievelijk Petro Porosjenko, Vladimir Poetin en Mauricio Macri. Ook duikt de naam op van koning Salman van Saudi-Arabië, die van een tante van de Spaans koning Felipe VI, Pilar de Borbón en die van een neef van president Bashar al-Assad van Syrië, Rami Makhlouf. In de berichten worden ook voetballer Lionel Messi en ex-voorzitter van de UEFA Michel Platini genoemd, net als de IJslandse premier Sigmundur Davið Gunnlaugsson. De Panama Papers onthullen nog veel meer, het aanbod aan berichten is inmiddels immens en wellicht zullen er nog veel meer volgen.
What’s the point?
De Panapa Papers lokken naar traditie heel wat reacties los en dat alsof de wereld nog slechts bestaat uit complotachtige constructies die de onderzoekers van dienst werk verschaffen, het is een systeem dat zichzelf voedt waarover de meningen dan weer verdeeld zijn. En hiermee willen we geen afbreuk doen aan het werk van de onderzoeksjournalistiek, het is goed dat hierover gerapporteerd maar we kunnen/mogen ons wel de vraag stellen waartoe dit alles moet leiden. Waar ligt de grens van het fatsoen? Anders gezegd, leiden de Panapa Papers ook tot meer bewustwording? Met deze vraag maken we een kwinkslag, het brengt ons tot andere onderzoeken die ook tot heel wat wenkbrauwgefrons leiden. Het is alweer een netelige kwestie, economen die over economen schrijven dat ze ‘Rational Fools’ zijn, wie kan/moet je nog geloven? En sterker, wie dit aandurft kan er zelfs een Nobelprijs mee winnen, zo herinneren we Amartya Sen.
Rational Fools
De homo economicus als de beperkte mens, de mens met oogkleppen, is het onderwerp van een vermaard geworden artikel van Amartya Sen uit 1977, getiteld ‘Rational fools’. Het is een artikel over ‘de traditionele economische theorie’ waarin de ‘rationele egoïst’ meent dat mensen altijd alleen maar aan hun eigen belang denken, als een wetmatigheid. De rationele gek denkt dat het een algemene neiging is, terwijl het alleen zijn eigen blinde drang is om zijn belang veilig te stellen. Het valt buiten het voorstellingsvermogen van de rationele egoïst dat er zoiets als altruïsme zou kunnen bestaan, dat mensen zich betrokken kunnen voelen bij het lot van grote groepen andere mensen, dichtbij of veraf. In die traditionele economie moet er nog op gewezen worden dat een samenleving niet mogelijk is zonder een aantal normen en gedragsregels. Ja, het is wat, maar wat nu?
Papa, ik heb een boeiende vraag
U kan er zich wat bij voorstellen, je komt thuis van je werk en de kinderen springen rond je nek, ze hebben een boeiende vraag die ze schools hebben meegekregen. Je voelt de bui al hangen, kinderen hebben zo de vreemde neiging om verdomd eenvoudige vragen te stellen, het zijn doorgaans vragen waar je een punthoofd van krijgt omdat je er zelf ook nog niet over nagedacht hebt. Maar nu moet je wel, het zijn immers jouw kinderen die zich afvragen hoe hun toekomst er gaat uitzien, wat ga je hen zeggen? De Panama Papers liggen op de keukentafel en de jongste dochter begint over de Rational Fools, ze begrijpt er vooralsnog niets van maar denkt wel dat er fundamenteel iets verkeerd gaat. Hoe ligt de verhouding tussen de Panama Papers en hoe Amartya Sen daarover denkt? Hoe dienen we dit alles nu te interpreteren? En wat met morgen, gewoon andere papers met soortgelijk nieuws?
JDreport.com publiceert verhalen uit een flink aantal andere "onafhankelijke" nieuwsbronnen, blogs en wat al niet meer.
De meningen in dit artikel zijn van de bron en weerspiegelen niet JDreport.com.
Wanneer je voor de eerste keer inlogt met een Social Login-knop, verzamelen wij van je account openbare profielinformatie gedeeld door de Social login provider, op basis van je privacy-instellingen. We krijgen ook je e-mailadres om automatisch een account voor je aan te maken op onze site. Zodra je account is aangemaakt, ben je ingelogd op dit account.
Niet akkoordAkkoord
Maak verbinding met
Ik sta toe om een account aan te maken
Wanneer je voor de eerste keer inlogt met een Social Login-knop, verzamelen wij van je account openbare profielinformatie gedeeld door de Social login provider, op basis van je privacy-instellingen. We krijgen ook je e-mailadres om automatisch een account voor je aan te maken op onze site. Zodra je account is aangemaakt, ben je ingelogd op dit account.
