Stem wijs! De nieuwe Eerste Kamer beslist bijvoorbeeld over deze belangrijke privacy-wetsvoorstellen

De Eerste Kamer die dit jaar wordt gekozen, zal de komende vier jaar belangrijke wetsvoorstellen goedkeuren of tegenhouden. Hieronder ziet u enkele van deze voorstellen met grote impact op privacy. Via de Provinciale Statenverkiezingen bepaalt u straks indirect de samenstelling van de Eerste Kamer.

Grootschalig burgers doorlichten

Minister Dekker (VVD) heeft vorig jaar een wetsvoorstel gepubliceerd waarmee mensen op elk denkbaar gebied door de overheid kunnen worden doorgelicht. Hiervoor mogen alle beschikbare relevante gegevens bij zowel overheid als bij bedrijven en instellingen worden verzameld en aan elkaar gekoppeld worden. Belangrijke principes van de huidige privacywet worden hierbij grotendeels buiten werking gesteld. Het doel van dit wetsvoorstel is om burgers en bedrijven beter te kunnen controleren.

Het wetsvoorstel is als concept gepubliceerd en moet nog naar de Tweede en Eerste Kamer. Aan het wetsvoorstel wordt al sinds begin 2015 gewerkt.

Inperken medisch beroepsgeheim

Een wetsvoorstel van minister De Jonge (CDA) heft voor een belangrijk deel het medisch beroepsgeheim op. Gemeenten, zorgverzekeraars, zorgaanbieders, de FIOD, de Inspectie gezondheidszorg IGZ, de Inspectie SZW, de belastingdienst, de zorgautoriteit NZA en de Sociale Verzekeringsbank worden straks verplicht om op verzoek medische gegevens aan te leveren aan een centraal informatiepunt. Dit informatiepunt koppelt alle gegevens aan elkaar om daarmee fraude op te sporen. Mensen worden niet ingelicht als hun medische gegevens gedeeld worden en hen wordt ook niet om toestemming gevraagd.

Naast dit informatiepunt gaan gemeenten, zorgverzekeraars en zorgaanbieders ook onderling medische gegevens uitwisselen om zo een medische zwarte lijst aan te leggen. Ook voor het uitwisselen van deze gegevens wordt u niet om toestemming gevraagd.

Het wetsvoorstel is als concept gepubliceerd. Het moet nog naar de Tweede en Eerste Kamer.

Inzage medisch dossier door zorgverzekeraars

Op dit moment ligt er al een ander wetsvoorstel in de Eerste Kamer dat het medisch beroepsgeheim inperkt. Met dit voorstel krijgen zorgverzekeraars zonder toestemming te vragen inzage in medische dossiers van mensen voor fraudeonderzoek. De Eerste Kamer houdt het al ruim twee jaar tegen, omdat het minister Bruins (VVD) niet lukt aan te tonen dat het noodzakelijk is.

Onder andere door onderzoek van Privacy Barometer is gebleken dat het om relatief heel weinig fraude gaat, die bovendien opgespoord kan worden mét behoud van het medisch beroepsgeheim. Onlangs heeft de minister weer uitstel gevraagd omdat de Eerste Kamer het wetsvoorstel dreigde weg te stemmen. Het wetsvoorstel is al wel door de Tweede Kamer goedgekeurd.

Verruimen toepassing DNA-databank

De regels voor opname in de DNA-databank worden verruimd zodat op termijn het DNA van “één tot twee miljoen mannen” in de Nederlandse DNA-databank is opgenomen. Om dit te bereiken wordt een bepaald deel van het DNA van veroordeelden in de DNA-databank opgenomen dat voor alle mannen in een familie exact gelijk is. Daarmee komt dus ook het DNA van niet-veroordeelde mensen voor de opsporingsdiensten beschikbaar. Op dit moment is het DNA van ruim 350.000 personen in de DNA-databank opgenomen.

Daarnaast onderzoekt minister Grapperhaus (CDA) de mogelijkheid om deelname aan een DNA-onderzoek in een specifieke zaak verplicht te maken. Op dit moment is het afstaan van DNA als men niet wordt verdacht vrijwillig.

De minister kondigde de verruiming vorig jaar aan en bevestigde dit onlangs nog eens in een brief aan de Tweede Kamer. Het wetsvoorstel moet nog naar de Tweede en Eerste Kamer worden gestuurd.

Ziekenhuis wordt DNA-databank voor politie

Toenmalig minister Schippers (VVD) publiceerde een wetsvoorstel waarmee de opsporingsdiensten het DNA van weefsel dat in ziekenhuizen ligt opgeslagen, mag gebruiken om verdachten op te sporen.

Vrijwel iedereen heeft lichaamsmateriaal afgestaan in de zorg. Een bloedtest, hielprik, uitstrijkje, urine-onderzoek of misschien is er bij een operatie weefsel weggehaald. Dit materiaal mag worden bewaard voor wetenschappelijk onderzoek. Uit een onderzoek uit 2009 blijkt dat er lichaamsmateriaal van veertien miljoen personen in de zorg ligt opgeslagen.

De minister had deze bevoegdheid weggestopt in een wetsvoorstel voor biobanken. Privacy Barometer ontdekte deze bevoegdheid omdat minister Schippers in 2012 ook al met een dergelijk voorstel kwam. Het wetsvoorstel moet nog naar de Tweede en Eerste Kamer worden gestuurd.

Bankgegevens geautomatiseerd voor opsporing

Minister Hoekstra (CDA) wil één centraal digitaal loket waar opsporingsinstanties kunnen zien wie er achter een bepaald bankrekeningnummer of een bepaalde financiële transactie zit. De banken worden verplicht hun administratie hiervoor open te stellen. Met dit wetsvoorstel kunnen opsporingsinstanties geautomatiseerd met één druk op de knop de gegevens uit de verschillende bankadministraties opvragen.

Een vergelijkbaar geautomatiseerd systeem bestaat al om gegevens bij telecombedrijven op te vragen. Dat systeem wordt jaarlijks ruim 2 miljoen keer geraadpleegd.

Het wetsvoorstel moet nog naar de Tweede en Eerste Kamer worden gestuurd.

Doe de stemwijzer

Bovenstaande wetsvoorstellen geven een indruk waar de Eerste Kamer de komende periode over zal beslissen. De wetsvoorstellen maken duidelijk dat het voor onze privacy belangrijk is wie er in de Eerste Kamer zitten. Op 20 maart aanstaande kunt u indirect voor de Eerste Kamer stemmen. Om uw keuze te bepalen, kunt u gebruik maken van onze stemwijzer.

Lees verder bij de bron: www.privacybarometer.nl