Gemeenten als Utrecht en Tilburg willen gratis geld uitdelen aan bijstandsgerechtigden. Ze gaan experimenteren met een basisinkomen, een maandelijks inkomen waar geen tegenprestaties tegenover staan. De gemeenten stellen dat de huidige bijstandsregels falen.
Een bijstandsgerechtigde is nu nog verplicht mee te werken aan controles en re-integratietrajecten. Ook kan vrijwilligerswerk of mantelzorg verplicht worden gesteld en lopen mensen het risico te worden gekort op hun uitkering als ze een bijbaantje hebben.
Drie groepen
Utrecht en Tilburg willen daar verandering in brengen. Ook steden als Gouda, Wageningen, Groningen, Enschede, Maastricht en Nijmegen denken daarover na. Utrecht wil bijstandsgerechtigden bij wijze van proef een keuze voorleggen. Mensen worden dan ingedeeld in drie groepen: voor een groep blijft het strenge regime met de sollicitatieplicht gelden, een andere groep krijgt bonussen als werk wordt gevonden en mensen in de derde groep mogen het basisinkomen houden als ze een baan krijgen.