Om de lonen in de toekomst sterker te laten stijgen, is het nodig dat de arbeidsproductiviteit, oftewel de productie per werknemer, sneller toeneemt. Dit concludeert het Centraal Planbureau (CPB) in de nieuw verschenen publicatie ‘Vertraagde loonontwikkeling in Nederland ontrafeld’.
Sobere loonontwikkeling
CPB-directeur Laura van Geest:
“Een blik op de cijfers leert dat de matige ontwikkeling in de arbeidsproductiviteit getalsmatig – althans in Nederland – een belangrijkere verklaring is voor de sobere loonontwikkeling dan het dalende loonaandeel of de arbeidsinkomensquote (aiq).
Daarmee weet je beter waar je het moet zoeken, maar is het niet per se makkelijker om er iets aan te doen.”
Loon & Inflatie
Sinds 2014 is de economie flink aangetrokken, maar stijgen de lonen jaarlijks een stuk minder dan vóór de crisis. Gemiddeld nemen de lonen nauwelijks meer toe dan de inflatie, die de afgelopen jaren ook al historisch laag was. Belangrijkste oorzaak is dat de groei van de arbeidsproductiviteit, die al vanaf de jaren tachtig steeds langzamer toeneemt, sinds 2014 verder is vertraagd ten opzichte van de periode vóór de crisis.
Het loonaandeel, het gedeelte van de nationale koek (bbp) dat naar de werknemers gaat, neemt in die jaren meestal af, maar hierin is geen verschil met vóór de crisis. Tijdens de crisis is het loonaandeel door neerwaartse starheid van de lonen juist toegenomen.
Factoren
Flexibele arbeid blijkt een groot deel van de economische fluctuaties op te vangen. De lonen zijn hierdoor juist minder gevoelig voor de stand van de economie: als het economisch slecht gaat, daalt de loongroei minder en als het beter gaat is de loonstijging kleiner. Wanneer de economie aantrekt, worden relatief veel werknemers op een tijdelijk contract aangenomen en relatief veel uitzendkrachten ingezet.
Omdat zij gemiddeld een lager loon hebben, remt dit de gemiddelde loongroei op nationaal niveau. Tijdens een recessie werkt dit andersom: dan verliezen tijdelijke werknemers en uitzendkrachten als eersten hun baan en zwakt de gemiddelde loongroei minder af.
Uit het onderzoek van het CPB blijkt niet dat flexibilisering tot structureel lagere lonen heeft geleid. Ook voor andere factoren zoals globalisering, technologische vooruitgang en marktmacht wordt geen eenduidig effect op de loonontwikkeling gevonden.
Lees verder bij de bron: Biflatie.nl
