De Wet Gegevensverwerking door Samenwerkingsverbanden biedt volgens ons kabinet een ‘slimmere aanpak’ om ondermijnende criminaliteit in kaart te brengen. Wie echter denkt dat ‘Super SyRI’ zich enkel richt op criminele netwerken en malafide bedrijven, doet er goed aan om verder te kijken dan de communicatie vanuit de overheid omtrent deze wet…
…Alweer een tijd terug werd ik door een voormalig student van me benaderd om een presentatie te geven aan een gezelschap van het Ministerie van Binnenlandse Zaken over big data. Ik wist nog niet zo goed wat ik aan dit gezelschap ging vertellen dus ik vroeg hem of er wat betreft big data ontwikkelingen waren waarbij ik aan kon haken. ‘Finpro’ antwoordde hij, ‘Finpro is de heilige graal van big data bij de overheid’. Na een korte queeste kwam ik uit op het volgende.
Finpro is een big data project gestart rond 2014 waarbij verschillende partijen hun data bij elkaar brachten bij een omderzoeksbureautje van Annemieke Roobeek, destijds hoogleraar strategie en transformatiemanagement aan de Nyenrode Universiteit, de uni voor trustfundkinderen. De partijen die deze data bij elkaar brachten waren enerzijds publieke autoriteiten zoals de gemeente, de politie en het OM (de Belastingdienst wilde niet meewerken).
Anderzijds waren er ook private partijen die hun gegevens hadden gedeeld, maar we weten tot op de dag vandaag niet wie, want die partijen hadden een non-disclosure agreement laten tekenen. In de wandelgangen ging rond dat het banken waren.
Door deze data aan elkaar te koppelen kon mevrouw Roobeek naar eigen zeggen ‘collectieve intelligentie’ opbouwen en stelde zij het volgende: ‘We hebben de onzichtbare onveiligheid zichtbaar gemaakt’. Ze geeft commentaar in een artikel in het Financieel Dagblad waarin ze zegt dat de criminaliteit zich afspeelt onder het oppervlakte, niet een constatering die een big data analyse behoeft, maar goed.
Criminele gedragingen zorgen volgens haar voor ‘normvervaging’ en als mensen anderen rijk zien worden door dit gedrag voelen deze ‘zich ook niet meer gebonden aan de wet, en slaan, soms vanuit armoede, aan het sjoemelen met uitkeringen, toeslagen of schoolinschrijvingen’. Het gaat om mensen ‘die stelselmatig de overheid als flappentap gebruiken’.
Bovenstaande geeft een goede indicatie van de groepen mensen die door de WGS zullen worden geraakt en de bevoegdheid zoals die nu in het wetsvoorstel staat: ‘het voorkomen en bestrijden van grootschalige of systematisch onrechtmatig gebruik van overheidsgelden en overheidsvoorzieningen’. De WGS is dus geenszins een wet die alleen inzet op zware criminelen.
Bovendien ziet de WGS niet alleen op ‘bestrijden’, maar ook op voorkomen. Wie herinnert zich het verhaal van RTL van een moeder wiens toeslagen waren stopgezet en die na inzage erachter kwam dat haar toeslagen waren stopgezet, omdat ze een drugsdelict ‘zou gaan plegen’. Het voorspellen van patronen kan er ook toe leiden dat partijen menen de toekomst te kunnen voorspellen, of die nu klopt of niet.
Op basis daarvan zijn beslissingen genomen waardoor mensen in zulke moeilijke posities kwamen dat er echtscheidingen, ontslagen of zelfs zelfmoorden uit volgden. Het zou de overheid passen om ……
WIe denkt dat de overheid er voor de burgers is moet snel wakker worden. De overheid is namelijk vergeten dat zij er voor de burgers is en denkt dat de burgers er voor de overheid zijn.
Een overheid kent geen zelfreinigend vermogen en gaat zelf wel verzinnen wat ze wil doen. En dat kost altijd heel veel geld. Niet voor niets dat de belastingdruk in Nederland bij de hoogste ter wereld hoort. En voor al dat dure geld krijg je dan ook nog zaken waar de burgers helemaal niets aan hebben. Teveel zie je moenteel dat overheden met de banken en grote bedrijven een kliek vormen met de burgers als melkkoe.
Waar is de partij die de belangen van de burgers behartigt?
Waar zijn de controlerende partijen?
Verreweg het grootste probleem is dat burgers niet kritisch zijn, niet nadenken en niet actief zijn naar de overheid toe.
Schrijf of bel de overheid over alles waar U ziet dat zaken niet kloppen of waar de overheid weer eens met geld smijt.