Worden ook wij op een dag wakker in een oorlog? Koert Debeuf vreest van wel. Ik ook zoals al vaker geschreven draait het uit op een burgeroorlog, dit is exact hetzelfde als een stammen oorlog.
Debeuf is Europa- en Midden Oosten-kenner en schreef er een nieuw, opzienbarend boek over. ‘Tribalization. Why War is Coming.’
Tribalisering is stamdenken en de auteur ziet het overal in de wereld terugkeren.
“Zonder tegenstrategie gaat het uit de hand lopen, sowieso, daar twijfel ik niet aan”, waarschuwt hij. Hier wordt het mooi, wrang, zelfs literair uitgedrukt: ‘(…) in het Brusselse hart van de EU ziet hij geesten scheiden terwijl men aan nieuwe grenzen timmert.’ De motor van de globalisering sputtert, aldus Debeuf.
“Als goederen de grens niet overschrijden, dan zullen legers dat doen.”
(Oorspronkelijk verschenen op biflatie.nl)
Muren
kunt u een interview met de auteur lezen. Toen de Berlijnse Muur werd afgebroken, leek de wereld ineens anders te worden. Beter, vrijer, meer open. Op dat moment, in 1989, stonden in die wereld nog 15 muren, her en der opgesteld. Zowel om ‘vijanden’ buiten te houden als eigen burgers ‘binnen’ te houden. Anno 2018, bijna 30 jaar later, bestaan er 70 muren, hekken en kunstmatige afsluitsels. (Eén halve gare wil er ook nog een reusachtige voor zichzelf, maar die zegt zovéél dus…)
Keerpunt
Het echte keerpunt naar ieder-voor-zichzelf en wij-tegen-de-anderen tegen de anderen legt Debeuf bij de aanval op de Twin Towers van 11 september 2001. Overal in de wereld stak regressie op tot op de dag van vandaag. Hij bennoemt dit als “Het psychologisch defensiemechanisme van elk mens om zichzelf te beschermen tegen stress of veronderstelde dreiging.” Let vooral op het bijvoegsel ‘veronderstelde’. Want vaak is dat gevoel van bedreigd worden artificieel, in het hoofd van burgers die zich belaagd voelen. Gretig aangewakkerd door politici en bepaalde media als zetbazen van de wapenindustrie. Zonder vijanden, echte of imaginaire, immers geen wapenverkoop.
De nieuwe wereldbrand
Net zoals niemand kon denken dat net in Sarajevo de grootste moderne burgeroorlog aanving, Zal het morgen in het Midden Oosten zijn waar iedereen al zo lang tegen mekaar vecht? Op de balkan waar opnieuw de gemoederen oplaaien? Of zullen de internationale spanningen aagewakkerd door president Trump de druppels zijn die de emmer der wankele vrede doen overladen.“Het grootste gevaar vandaag is de onvoorspelbaarheid van de huidige generatie wereldleiders. Wat zal Erdogan doen? Zal Poetin nog ergens binnenvallen? En de notoir onvoorspelbare VS-president Trump?”
Wij burgers zijn verworden tot de speelballen en pions in een internationaal spel om macht en invloed, om geld en dominantie. Bizar en compleet niet meer van deze tijd zou je zeggen. Maar die tijden zijn ondertussen fel veranderd. Ener is niemand als eeerste schuldige aan te wijzen dan wijzelf, op het moment dat we onze stem uitbrengen bij verkiezingen…
De oorzaak en de symptomen
“Volgens mij is de essentie van tribalisering psychologisch. We zullen dit niet oplossen door iedereen 100 euro opslag te geven. We moeten beginnen met het 9/11-trauma op een juiste manier een plaats te geven. Niet de islam is vandaag het grootste probleem, maar de islamofobie. De moslims van vandaag zijn de joden van de jaren twintig en dertig geworden. Men maakt er een karikatuur van. Elk debat wordt opgeblazen, waardoor die groep ook tribaler wordt en de problemen nog groter. Het is geen toeval dat we sinds de stigmatisering na 9/11 meer hoofddoeken zien. Zo groeien we steeds verder uit elkaar. Tribalisering is besmettelijk. Groepen raken gevangen in een cirkelredenering, grijpen terug naar mythes en worden steeds extremer…”
Politici in het algemeen (enkele uitsluitingen niet te na gesproken) houden van oneliners, van snelle (maar slechte) ‘oplossingen’ voor zeer gecompliceerde problemen. Die ze dan vaak ook nog eens zelf veroorzaakt hebben, maar dit tussen haakjes want hierover verder uitweiden zou een boek vormen.
Haatgroepen verdubbeld
“Dat is al aan het gebeuren. Het aantal haatgroepen in de VS verdubbelde in de laatste twintig jaar. Vorig jaar verdrievoudigde het aantal neonazigroepen in de VS. In Tsjechië en Slovenië zijn er antimigratiemilities die het heft in handen willen nemen. Daar lopen al gemaskerde mannen rond met wapens. Zet ze naast foto’s van IS en ze zien er hetzelfde uit. Misschien gaan ze niet zover als onthoofdingen, maar daar gaat het niet om. Het zijn evengoed paramilitaire milities die zich buiten de rechtsstaat organiseren.”
Wij tegen zij
Ook hier (in België, nvdr) ontdekten we groepen als Schild & Vrienden die, met nostalgie voor de jaren dertig, de gevestigde orde uitdagen met een wij tegen zij-verhaal. Koert Deboef spreekt graag en goed ook. Vandaar dat we hem zoveel citeren plus dat de man zoveel zinnigs te zeggen heeft. Net als in de andere boeken en artikels op zijn naam. Dus nog eentje om het af te leren en wie nog meer wil weten, verwijzen we naar de boekhandel.
Oplossingen en remedies
Koert Deboeuf: “Ik zie twee mogelijke reacties. Er is de tactische reactie, een beetje meegaan om het tribalisme binnen de perken te houden. Dat is wat nu bijna iedereen doet, de harde ideeën in zachte vorm overnemen . Daarmee vertraag je misschien het proces, maar hou je het niet tegen. Dat is een les van de jaren dertig: dit werkt niet.”
“Ofwel geef je een tegenreactie uit overtuiging, volgens mij de enige manier. Ik zie nu drie politici die de globale tribaliseringsbeweging kunnen omkeren. De Canadese premier Justin Trudeau, die ijvert voor een totale inclusieve samenleving. Frans president Emmanuel Macron, die tegen de stroom in méér Europa bepleit, en de Duitse bondskanselier Angela Merkel, die achter haar verwelkomingscultuur blijft staan. Omwille van deze overtuiging wonnen ze al verkiezingen. Zo bewijzen ze dat de inclusieve, open, samenleving de toekomst blijft, en niet de tribalisation light waar we nu ook bij ons getuige van zijn.”
Lees verder bij de bron: Biflatie.nl
